US-Iran Tensions: ఇరాన్‌లోని అణు స్థావరాలపై అమెరికా జరిపిన దాడులు అంతర్జాతీయ రాజకీయాల్లో తీవ్ర చర్చనీయాంశంగా మారాయి. ఈ దాడులు ఇరాన్ అణు కార్యక్రమాన్ని పూర్తిగా నాశనం చేశాయని అమెరికా అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ ప్రకటించగా, పెంటగాన్‌కు చెందిన డిఫెన్స్ ఇంటెలిజెన్స్ ఏజెన్సీ (డీఐఏ) నివేదిక మాత్రం దీనికి విరుద్ధంగా ఉందని మీడియా కథనాలు వెల్లడించాయి. ఈ నివేదిక లీక్ కావడంతో ట్రంప్, వైట్‌హౌస్ తీవ్రంగా స్పందించాయి, దీనిని “నకిలీ వార్తలు” అని కొట్టిపడేశారు.
అమెరికా దాడులు – ఆపరేషన్ మిడ్‌నైట్ హామర్ : జూన్ 21, 2025 రాత్రి, అమెరికా సైన్యం ఇరాన్‌లోని మూడు కీలక అణు స్థావరాలు ఫోర్డో, నతాంజ్, ఇస్ఫహాన్‌లపై “ఆపరేషన్ మిడ్‌నైట్ హామర్” పేరుతో భారీ దాడులు చేసింది. ఈ దాడుల్లో ఏడు బీ-2 స్పిరిట్ స్టెల్త్ బాంబర్లు 14 జీబీయూ-57 మాసివ్ ఆర్డనెన్స్ పెనిట్రేటర్ (ఎంఓపీ) బాంబులను ఫోర్డో, నతాంజ్‌లపై విసిరాయి. ఇస్ఫహాన్‌పై రెండు డజన్లకు పైగా టోమాహాక్ క్షిపణులను అమెరికా నౌకాదళ జలాంతర్గామి నుంచి ప్రయోగించింది. ఈ దాడులు అమెరికా చరిత్రలో బీ-2 బాంబర్ల ద్వారా జరిగిన అతిపెద్ద దాడిగా నిలిచాయి. అమెరికా జాయింట్ చీఫ్స్ ఆఫ్ స్టాఫ్ చైర్మన్ జనరల్ డాన్ కైన్ మాట్లాడుతూ, “మూడు స్థావరాలూ తీవ్ర నష్టాన్ని చవిచూశాయి,” అని పేర్కొన్నారు.
డిఫెన్స్ ఇంటెలిజెన్స్ ఏజెన్సీ నివేదిక : డిఫెన్స్ ఇంటెలిజెన్స్ ఏజెన్సీ (డీఐఏ) రూపొందించిన ఒక ప్రాథమిక నివేదిక ప్రకారం, ఈ దాడులు ఇరాన్ అణు కార్యక్రమాన్ని పూర్తిగా నాశనం చేయలేదని, కేవలం కొన్ని నెలలు (3-6 నెలలు) వెనక్కి నెట్టాయని తేలింది. ఈ నివేదిక యూఎస్ సెంట్రల్ కమాండ్ బాటిల్ డ్యామేజ్ అసెస్‌మెంట్‌పై ఆధారపడింది. ఫోర్డో, నతాంజ్‌లలోని భూగర్భ సౌకర్యాలు పూర్తిగా కూలిపోలేదని, యురేనియం శుద్ధి కోసం ఉపయోగించే సెంట్రిఫ్యూజ్‌లు ఎక్కువగా చెక్కుచెడకుండా ఉన్నాయని నివేదిక పేర్కొంది. అంతేకాక, ఇరాన్ తన 60% సాంద్రత కలిగిన 400 కిలోగ్రాముల యురేనియం స్టాక్‌ను దాడులకు ముందే రహస్య స్థావరాలకు తరలించినట్లు తెలిపింది. ఈ నివేదిక సీఎన్‌ఎన్, ది న్యూయార్క్ టైమ్స్, ది వాషింగ్టన్ పోస్ట్ వంటి మీడియా సంస్థలకు లీక్ అయింది.
ట్రంప్ – వైట్‌హౌస్ ఆగ్రహం : ఈ నివేదికపై అమెరికా అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ తీవ్రంగా స్పందించారు. “ఇరాన్ అణు స్థావరాలు పూర్తిగా ధ్వంసమయ్యాయి. ఈ నివేదికలు నకిలీ వార్తలు, చరిత్రలో అత్యంత విజయవంతమైన సైనిక దాడులను తక్కువ చేసే ప్రయత్నం,” అని ట్రంప్ తన సామాజిక మాధ్యమం ట్రూత్ సోషల్‌లో పోస్ట్ చేశారు. వైట్‌హౌస్ ప్రెస్ సెక్రటరీ కరోలినా లీవిట్ కూడా ఈ నివేదికను “టాప్ సీక్రెట్”గా వర్గీకరించినప్పటికీ, దానిని “ఇంటెలిజెన్స్ కమ్యూనిటీలోని తక్కువ స్థాయి వ్యక్తి” లీక్ చేశారని ఆరోపించారు. “14 బాంబులు, ఒక్కొక్కటి 30,000 పౌండ్ల బరువుతో, ఖచ్చితమైన లక్ష్యాలపై విసిరితే ఏమవుతుందో అందరికీ తెలుసు, పూర్తి నాశనం,” అని ఆమె ఎక్స్‌లో పేర్కొన్నారు.
రక్షణ శాఖ మంత్రి పీట్ హెగ్సెత్ : ఈ నివేదిను ఖండిస్తూ : “మా బాంబులు ఖచ్చితమైన లక్ష్యాలను తాకాయి. ఇరాన్ అణు కార్యక్రమం నిర్మూలించబడింది,” అని పేర్కొన్నారు. జాయింట్ చీఫ్స్ ఆఫ్ స్టాఫ్ చైర్మన్ జనరల్ డాన్ కైన్ మాత్రం మరింత జాగ్రత్తగా మాట్లాడుతూ, “చివరి బాటిల్ డ్యామేజ్ అసెస్‌మెంట్‌కు సమయం పడుతుంది, కానీ ప్రాథమిక అంచనాల ప్రకారం మూడు స్థావరాలూ తీవ్ర నష్టాన్ని చవిచూశాయి,” అని తెలిపారు.
ఇరాన్ స్పందన – శాంతి ఒప్పందం : ఇరాన్ అణు శక్తి సంస్థ అధిపతి హమద్ ఎస్లామీ ఈ దాడులను “అంతర్జాతీయ చట్టాల ఉల్లంఘన”గా ఖండిస్తూ, “మా అణు కార్యక్రమంలో ఎటువంటి అంతరాయం లేదు,” అని పేర్కొన్నారు. ఇరాన్ తమ యురేనియం స్టాక్‌ను దాడులకు ముందే తరలించినట్లు నివేదికలు సూచిస్తున్నాయి. జూన్ 24, 2025న ట్రంప్ సౌదీ అరేబియా, ఖతార్ నేతలతో కలిసి బ్రోకర్ చేసిన శాంతి ఒప్పందం ద్వారా ఇజ్రాయెల్, ఇరాన్ మధ్య 12 రోజుల యుద్ధం తాత్కాలికంగా నిలిచింది. అయితే, ఈ ఒప్పందం అస్థిరంగా ఉందని, ఇరు దేశాలు ఒకరిపై ఒకరు నిందలు వేసుకుంటున్నాయని నివేదికలు తెలిపాయి.
నిపుణుల అభిప్రాయం : అంతర్జాతీయ అణు శక్తి సంస్థ (IAEA) డైరెక్టర్ జనరల్ రఫాయెల్ గ్రాస్సీ ఫోర్డో స్థావరంలో కనిపించే నష్టం ఉన్నప్పటికీ, భూగర్భ నష్టం అంచనా వేయడం సాధ్యం కాదని తెలిపారు. నిపుణులు ఈ దాడులు ఇరాన్ అణు కార్యక్రమాన్ని తాత్కాలికంగా మాత్రమే వెనక్కి నెట్టాయని, యురేనియం నిల్వలు సురక్షితంగా ఉన్నాయని పేర్కొన్నారు. కాంగ్రెస్ అనుమతి లేకపోవడంతో డెమోక్రాట్లు ఈ దాడులను విమర్శించగా, రిపబ్లికన్లు, ఇజ్రాయెల్ ప్రధాని బెంజమిన్ నెతన్యాహు దీనిని “చారిత్రాత్మక విజయం”గా అభివర్ణించారు.