దేశ రహస్యాలను మొదలుకొని వ్యక్తిగతః వ్యవ హారాలలో తలదూర్చుతు మనసుల మధ్య సం భాసనలను సైతం బాహార్గతం చేస్తున్న ‘పెగాసెస్‌’ దేశ రాజకీయాల్లో మీడియా సంస్థలలో పెను దుమారమే లేపింది అధికార ప్రభుత్వాలు ప్రతిపక్షాల సంభాషలను గూఢచర్యము చేస్తున్దని పార్లమెంట్‌ అట్టుడికిపోతుంది.
దేశంతోపాటు ప్రపంచవ్యాప్తంగా పలువురి రాజకీయ ప్రముఖులు, జర్నలిస్ట్‌లు, సెలబ్రిటిలు, న్యాయకోవిదుల ఫోన్లను హ్యాక్‌ చేసినట్టు నిందరోపణలు గుప్పుమన్నాయి.
భారత్‌లో 300 మందికిపైగా ప్రముఖుల ఫోన్‌ నంబ ర్లను పెగాసస్‌ స్పైవేర్‌ ద్వారా టార్గెట్‌ చేశారని ‘ది వైర్‌’ వెబ్‌సైట్‌ సంచలన కథనాన్ని వెలువరించింది. ఇలా టార్గెట్‌ అయిన వారిలో పలువురు జర్నలిస్టులు, రాజకీయ నాయ కులు, వ్యాపారవేత్తలు ఉన్నారని తెలిపింది. కాంగ్రెస్‌ నేత రాహుల్‌ గాంధీ, ఎన్నికల వ్యూహకర్త ప్రశాంత్‌ కిశోర్‌, టీఎంసీ నేత అభిషేక్‌ బెనర్జీ, కొత్త ఐటీ మంత్రి అశ్వినీ వైష్ణవ్‌ తదితరుల పేర్లు ఈ జాబితాలో ఉన్నాయని ప్రచారం జరుగుతోంది, పెగాసస్‌ స్పైవేర్‌తో చాలా మంది ప్రముఖ లపై నిఘా పెట్టారనే వార్తలు.. భారత్‌తోపాటు ప్రపంచ దేశాల్లో ప్రకంపనలు రేపుతున్నాయి. పార్లమెంట్‌ వర్షా కాల సమావేశాల సందర్భంగా అధికార పార్టీపై ప్రతిపక్షం ఆరోపణలు గుప్పించింది. ప్రభుత్వం పెగాసస్‌ స్పైవేర్‌ను ఉపయోగించి.. దేశంలోని ప్రముఖుల ఫోన్లు ట్యాపింగ్‌ చేసిందని.. ఫోన్లను హ్యాక్‌ చేశారని ప్రతిపక్షం విమర్శి స్తోంది అయితే అధికార యంత్రణగం మాత్రం నిఘా ఆరో పణలను కొట్టిపారేస్తోంది.
ఇజ్రాయెల్‌ ఆధారిత ఎన్‌ఎస్‌ఓ గ్రూప్ అభివృద్ధి చేసిన ఈ స్పైవేర్‌ అయిన పెగాసస్‌ ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఇజ్రా యెల్‌ ప్రయోజనాలను బలోపేతం చేయడానికి ఒక సాధ నంగా ఎలా ఉపయోగించబడింది. మాదక ద్రవ్యాల అక్ర మ రవాణాదారులు మరియు ఉగ్రవాదులపైనే కాకుండా ప్రతిపక్ష కార్యకర్తలు మరియు జర్నలిస్టులపై కూడా మోహరించే శక్తివంతమైన ఈ స్పైవేర్‌ను అందించడం ద్వారా పాలస్తీనా సమస్యపై చారిత్రాత్మకంగా తమకు వ్యతి రేకంగా ఉన్న దేశాలను ఇజ్రాయెల్‌ పక్కకు మార్చేలా చేసిం దని ఓ పరిశోధనాత్మక కథనం పేర్కొంది. ఇజ్రాయెల్‌ మరియు దాని పొరుగున ఉన్న అరబ్‌ దేశాల మధ్య అబ్ర హం ఒప్పందాలు అమలులోకి రావడానికి మరియు సౌదీ అరేబియా యొక్క ఆశీర్వాదాన్ని గెలుచుకోవడానికి ఈ సాధనం ఒక కారణంగా పేర్కొనబడింది.
అయితే ఇజ్రాయెల్‌ను సందర్శించిన మొదటి భారత ప్రధాని నరేంద్ర మోడీ తర్వాత భారతదేశం మరియు ఇజ్రాయెల్‌ మధ్య $2-బిలియన్ల ‘ఆధునాతన ఆయు ధాలు మరియు ఇంటెలిజెన్స్‌ గేర్ల ప్యాకేజీ’ లావాదేవీలో పెగాసస్‌ భాగమని కూడా విలేకరులు నిక్కీ చెప్పుతున్నారు. ఈ ఒప్పందం తర్వాత భారతదేశం తన చారిత్రాత్మకంగా పాలస్తీనా అనుకూల వైఖరిని మార్చుకుని, 2019లో ఇజ్రా యెల్‌కు అనుకూలంగా ఓటు వేసిందని, ‘యు.ఎన్‌. యొక్క ఆర్థిక మరియు సామాజిక మండలిలో పాలస్తీనా మానవ హక్కుల సంస్థకు పరిశీలకుల హోదాను నిరాకరించడానికి’ ఆ ఓ కథనం పేర్కొంది.
పెగాసెస్‌తో పతనం
పెగాసస్‌ స్పై వేర్‌ ఫోటోలు మరియు పరిచయాల వంటి ఫోన్‌లలో నిల్వ చేయబడిన సమాచారాన్ని మాప్‌ అప్‌ చేయగలదు. కానీ యజమానికి తెలియకుండానే ఫోన్‌ కెమెరాలు మరియు మైక్రోఫోన్‌లను గూఢచర్య పరికరంగా మార్చడానికి సక్రియం చేస్తుంది. ఇజ్రాయెల్‌కు చెందిన ఎన్‌ఎస్‌ఓ గ్రూప్ లేదా క్యూ సైబర్‌ టెక్నాలజీస్‌.. ఈ పెగా సస్‌ స్పైవేర్‌ను తయారుచేసింది. ఈ స్పైవేర్‌ ద్వారా మనకు కావాల్సిన వ్యక్తి మొబైల్‌ ఫోన్‌ నుంచి వర్చువల్‌గా డేటాను తీసుకునే వీలుంది. ఇజ్రాయెల్‌ ఇంటెలిజెన్స్‌ ఏజెన్సీల్లో పని చేసిన అనుభవం ఉన్నవారు ఈ స్పైవేర్‌ను రూపొందిం చారు. 2018 ఆరంభం వరకు ఎస్‌ఎంఎస్‌లు, వాట్సప్‌ మెసేజీల ద్వారా ఓ లింక్‌ పంపి స్పైవేర్‌ను ఫోన్లలోకి చొప్పించేవారు. ఈ లింక్‌ క్లిక్‌ చేయగానే.. వాడుతున్న వారికి తెలియకుండానే.. స్పైవేర్‌ ఫోన్లో ఇన్‌స్టాల్‌ అవు తుంది. తర్వాత ఏ మాత్రం అనుమానం రాకుండా ఫోన్లో డేటాను అవతలి వ్యక్తికి పంపుతుంది.
గుర్తించడం చాలా కష్టం..
స్మార్ట్‌ఫోన్లలో పెగసస్‌ సాఫ్ట్‌వేర్‌ చేరినా దాన్ని గుర్తిం చడం చాలా కష్టం అంటున్నారు సైబర్‌ నిపుణులు. వాట్సాప్‌ కాల్‌ ద్వారా కూడా ఈ ప్రోగ్రామ్‌ మన ఫోన్‌లోకి చొరపడొచ్చని పేర్కొంటున్నారు. వాట్సాప్‌ కాల్‌ను మీరు కట్‌ చేసేసినా సరే.. ఈ సాఫ్ట్‌వేర్‌ మన ఫోన్‌లోకి చేరు తుంది. ఈ ఎస్‌ఎంఎస్‌ల ద్వారా కూడా ఇత రుల ఫోన్లలోకి పంపొచ్చు. సైబర్‌ సెక్యూరిటీ నిపుణులు కూడా గుర్తించకుండా ఉండేందుకు తనను తాను చెరిపేసు కోగల (ఎరేజ్‌) సౌకర్యం కూడా దీంట్లో ఉంది.
ఇతర అప్లికేషన్ల మాదిరిగా అన్‌ ఇన్‌స్టాల్‌ చేసిన తర్వాత కూడా స్మార్ట్‌ఫోన్‌లో అవశేషాలు వదిలిపెట్టదు. కొంతకాలం కింద వాట్సాప్‌ సంస్థ ఈ పెగసస్‌ విషయంలో ఎన్‌ఎస్‌వో గ్రూపుపై కోర్టులో దావా వేసింది. ఈ క్రమం లోనే ఫేస్‌బుక్‌కు చెందిన మెసేజింగ్‌ ప్లాట్‌ఫార్మ్‌ వద్ద పెగా సస్‌ బాధితుల జాబితా ఉన్నట్లు స్పష్టమైంది. పెగాసస్‌ చొర బడ్డ స్మార్ట్‌ఫోన్లకు వాట్సాప్‌ స్వయంగా మెసేజీలు పంపిస్తూ అప్‌డేట్‌ చేసుకోవాలని కోరుతోంది. పెగాసస్‌ బారిన పడ్డామని తెలుసకునేందుకు ప్రస్తుతానికి ఇదొక్కటే దారి.
సౌదీ అరేబియా క్రౌన్‌ ప్రిన్స్‌ మహ్మద్‌ బిన్‌ సల్మాన్‌ విమర్శకుడు జమాల్‌ ఖషోగ్గిని ట్రాప్‌ చేయడానికి మరియు హత్య చేయడానికి దీనిని ఉపయోగించినట్లు సమాచారం. ఎన్‌వైటీ కథనం ప్రకారం, దీనిని యుఏఈ మరియు మెక్సి కో మరియు ఇతరులు మాదకద్రవ్యాల అక్రమ రవాణా దారులతో పాటు ప్రభుత్వ విమర్శకులకు వ్యతిరేకంగా ఉపయోగించారు. యు.ఎస్‌. యొక్క ఎఫ్‌బీఐ కూడా దీనిని పరీక్షించినట్లు నివేదించబడింది, అయినప్పటికీ ఇది ఆ దేశంలో అనుమతించలేదు.
పెగాసస్‌ యొక్క తొలి అవతార్లు ఫోన్లలోకి ప్రవేశిం చడానికి స్పియర్‌ ఫిషింగ్‌ను ఉపయోగించాయి, హానికర మైన లింక్‌పై క్లిక్‌ చేయడానికి లక్ష్యాన్ని ప్రలోభపెట్టడానికి రూపొందించిన సందేశాన్ని ఉపయోగించాయి. అయినప్ప టికీ, టార్గెటెడ్‌ వ్యక్తి నుండి ఎటువంటి చర్య లేకుండానే ఫోన్లు సోకడంతో ఇది ‘జీరో-క్లిక్‌’ దాడులుగా పరిణా మం చెందింది. 2019లో, వాట్సాప్‌ ఒక ప్రకటన విడుదల చేసింది, ఫోన్స్‌ని ఎవరైనా హాజరు కాకపోయినా, ప్లాట్‌ ఫారమ్‌లో చేసిన కాల్‌ల ద్వారా పెగాసస్‌ ఫోన్లలోకి ప్రవే శించవచ్చని. పెగాసస్‌ ఆండ్రాయిడ్‌ మరియు యాపిల్‌ ఫోన్లలోకి ప్రవేశించడానికి ఇటువంటి అనేక ‘దోపిడీలు’ లేదా బలహీనతలను ఉపయోగించింది. మరియు ఈ దోపి డీలలో చాలా వరకు ‘జీరో డే’గా నివేదించబడ్డాయి. అంటే పరికర తయారీదారులకు కూడా ఈ బలహీనతల గురించి తెలియదు. పెగాసస్‌ సమీపంలోని వైర్‌లెస్‌ ట్రాన్స్‌మిటర్‌ నుండి గాలిలో కూడా పంపిణీ చేయబడుతుంది లేదా టార్గెట్‌ ఫోన్‌ భౌతికంగా అందుబాటులో ఉంటే మాన్యు వల్‌గా చొప్పించబడుతుంది. ఫోన్‌లోకి ప్రవేశించిన తర్వాత, పెగాసస్‌ ‘రూట్‌ అధికారాలను’ కోరుకుంటుంది, ఇది స్పైవేర్‌ని ఇంటర్నెట్‌ అడ్రస్‌లు మరియు సర్వర్‌ల యొక్క అనామక నెట్‌వర్క్‌ ద్వారా దాని కంట్రోలర్‌లతో కమ్యూనికేషన్‌లను ఏర్పాటు చేసుకోవడానికి వీలు కల్పిం చే ఫోన్‌పై అధిక స్థాయి నియంత్రణ. ఇది ఫోన్లో నిల్వ చేయబడిన ఏదైనా డేటాను దాని కమాండ్‌ అండ్‌ కంట్రోల్‌ కేంద్రాలకు ప్రసారం చేయడం ప్రారంభించవచ్చు.
భారత దేశంలో పెగాసెస్‌ ప్రభంజనం
భారతదేశంలోని సంచలన పత్రిక ది వైర్‌, యుకెలోని ది గార్డియన్‌ మరియు యుఎస్‌లోని వాషింగ్టన్‌ పోస్ట్‌ల ఆధారంగ పెగాసస్‌ ప్రమాదమం నుండి జూలై 2021లో కనిపించిన నివేదికల ప్రకారం , భారతదేశంలో కనీసం 40 మంది జర్నలిస్టులు, క్యాబినెట్‌ మంత్రులు మరియు రాజ్యాంగ పదవులను కలిగి ఉన్న వారు ఈ బహుశా పెగాసస్‌ నిఘాకు లోబడి ఉండవచ్చు
ఈ స్పైవేర్‌ తక్కువ డేటా వాడుకోవడం కోసం షెడ్యూల్డ్‌ అప్‌డేట్స్‌ను సీ అండ్‌ సీ సర్వర్‌కు పంపిస్తుంది. ఫోరెన్సిక్‌ అనాలిసిస్‌కు, యాంటీ వైరస్‌ సాఫ్ట్‌వేర్‌కు చిక్క కుండా ఈ స్పైవేర్‌ను రూపొందించారు. అవసరమైతే.. అటాకర్‌ ఈ స్పైవేర్‌ను డియాక్టివ్‌ చేసి రిమూవ్‌ చేయ గలడు. పెగాసస్‌ ఫోన్లో చొరబడే విషయమే తెలీదు కాబట్టి.. ఈ సైబర్‌ దాడులను ఆపడం దాదాపు సాధ్యం కాదు. డిజిటల్‌ సెక్యూరిటీ ల్యాబ్‌లో ఫోన్‌ను స్కాన్‌ చేస్తే గానీ పెగాసస్‌ దాడి చేసిందనే విషయం తెలీదు
ఫోన్‌ కాల్స్‌, మెసేజ్‌లు మాత్రమే పంపే బేసిక్‌ మోడల్‌ హ్యాండ సెట్‌ వాడటం ద్వారా ఈ స్పైవేర్‌ రిస్క్‌ను కొంత వరకు తప్పించుకోవచ్చు. ఫోన్‌ ఆపరేటింగ్‌ సిస్టమ్‌, సెక్యూ రిటీ ప్యాచ్‌లను ఎప్పటికప్పుడు అప్‌డేట్‌ చేసుకోవడం ద్వారా మాత్రమే ఈ రిస్క్‌ నుంచి తప్పించుకోవచ్చు. ఎప్ప టికప్పుడు ఫోన్లు మార్చుకోవడం ద్వారా పెగాసస్‌ ముప్పు నుంచి బయటపడొచ్చు. తరచుగా ఫోన్లు మారిస్తే.. అటా కర్లు సైతం తరచుగా స్పైవేర్‌తో దాడి చేయాల్సి ఉంటుంది. కానీ ఇందుకు చాలా ఖర్చవుతుంది.
పారిస్‌కు చెందిన లాభాపేక్షలేని ఫర్‌బిడెన్‌ స్టోరీస్‌ మరియు ఆమ్నెస్టీ ఇంటర్నేషనల్‌ యాక్సెస్‌ చేసిన సుమారు 50,000 ఫోన్‌ నంబర్‌ల డేటాబేస్‌ ఆధారంగా ఈ నివేది కలు రూపొందించబడ్డాయి. ఈ సంఖ్యలు ప్రధానంగా 10 దేశాల నుండి వచ్చిన ఎన్‌ఎస్‌ఓ గ్రూప్ క్లయింట్‌లకు ఆసక్తి ని కలిగి ఉన్నాయి. ది గార్డియన్‌ ప్రకారం, అమ్నెస్టీ ఇంట ర్నేషనల్‌ యొక్క సెక్యూరిటీ ల్యాబ్‌ డేటాబేస్లోని భారతీయ నంబర్లకు లింక్‌ చేయబడిన 67 ఫోన్లను పరీక్షించింది మరియు 23 విజయవంతంగా సోకినట్లు మరియు 14 వ్యాప్తికి ప్రయత్నించిన సంకేతాలను చూపించింది.
పెగాసస్‌ సైబర్‌వెపన్‌గా గ్రేడ్‌ చేయబడింది మరియు ఇజ్రాయెల్‌ చట్టం ప్రకారం అధీకృత ప్రభుత్వ సంస్థలకు మాత్రమే విక్రయించబడుతుంది. చాలా నివేదికలు ఈ దేశాలలోని ప్రభుత్వాలు క్లయింట్‌లుగా ఉన్నాయని సూచించాయి.
అయితే భారత ప్రభుత్వం పెగాసస్‌ను ఏ ఆపరేషన్‌కు వినియోగించినట్లు ఇప్పటివరకు ధృవీకరించలేదు లేదా తిరస్కరించలేదు. పెగాసస్‌ ప్రాజెక్ట్‌ వెల్లడి నేపథ్యంలో, వాక్‌ స్వాతంత్య్రాన్ని అణచివేయడానికి మరియు అసమ్మతిని చల్లబరిచే ప్రయత్నంలో ప్రభుత్వం సామూహిక నిఘాలో మునిగిపోయిందని ఆరోపిస్తూ సుప్రీంకోర్టులో అనేక పిటి షన్లు దాఖలయ్యాయి. పెగాసస్‌ వినియోగానికి సంబం ధించి సవివరమైన అఫిడవిట్‌ను దాఖలు చేయాలని ఈ పిటిషన్లపై సుప్రీంకోర్టు కేంద్రాన్ని కోరింది. అయితే, అటు వంటి బహిరంగ అఫిడవిట్‌ జాతీయ భద్రతకు విఘాతం కలిగిస్తుందని వాదిస్తూ కేంద్రం అంగీకరించడానికి నిరా కరించింది. దీని తర్వాత, సుప్రీంకోర్టు 2021 అక్టోబర్‌ 27న రిటైర్డ్‌ సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తి జస్టిస్‌ ఆర్‌.వి పర్య వేక్షణలో నిపుణుల బృందాన్ని నియమించింది. గూఢ చర్యం ఆరోపణలపై విచారణ జరిపి నివేదికను రవీంద్రన్‌ దాఖలు చేయనున్నారు. ప్యానెల్‌ ఇంకా నివేదికను దాఖలు చేయాల్సి ఉంది. ఎన్‌వైటీ నివేదికపై ప్రభుత్వం ఇప్పటి వరకు స్పందించలేదు, రాష్ట్ర మంత్రి జనరల్‌ (రిటైర్డ్‌ వి.కె. సింగ్‌ న్యూయార్క్‌ టైమ్స్‌ను ‘సుపారీ’ (హిట్‌-జాబ్‌) వార్తా పత్రికగా పేర్కొన్నాడు. యుఎన్‌లో పాలస్తీనాకు వ్యతిరేకం గా 2019లో భారతదేశం యొక్క ఓటును పెగాసస్‌ విక్ర యం ప్రభావితం చేసిందనే వాదనను యుఎన్‌లో మాజీ భారత రాయబారి సయ్యద్‌ అక్బరుద్దీన్‌ ఖండించారు.
భారత రాజ్యాంగం ఏమి చెబుతోంది
విదేశీ రాష్ట్రాలు లేదా పబ్లిక్‌ ఆర్డర్‌తో లేదా నేరం యొక్క కమీషన్‌కు ప్రేరేపించడాన్ని నిరోధించడం కోసం భారతీయ టెలిగ్రాఫ్‌ చట్టం, 1885లోని సెక్షన్‌ 5(2) ప్రకారం, భారత సార్వభౌమాధికారం మరియు సమగ్రత, రాష్ట్ర భద్రత, స్నేహపూర్వక సంబంధాల ప్రయోజనాల దృష్ట్యా ప్రభుత్వం సందేశం లేదా సందేశాల తరగతిని అడ్డుకోవచ్చని పేర్కొంది.
దీనికి సంబంధించిన కార్యాచరణ ప్రక్రియ మరియు విధానాలు ఇండియన్‌ టెలిగ్రాఫ్‌ రూల్స్‌, 1951లోని రూల్‌ 419Aలో కనిపిస్తాయి. 1996లో పీపుల్స్‌ యూనియన్‌ ఫర్‌ సివిల్‌ లిబర్టీస్‌ వర్సెస్‌ యూనియన్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా కేసులో తీర్పు తర్వాత 2007లో రూల్‌ 419ఎ టెలిగ్రాఫ్‌ రూల్స్‌కు జోడించబడింది, టెలిఫోనిక్‌ సంభాషణలు గోప్య తా హక్కు ద్వారా కవర్‌ చేయబడతాయని, ఏర్పాటు చేసిన విధానాలు ఉంటేనే అది ఉల్లంఘించబడుతుందని సుప్రీం కోర్టు పేర్కొంది. రూల్‌ 419ఎ ప్రకారం, నిఘా కోసం కేంద్ర లేదా రాష్ట్ర స్థాయిలో హోం సెక్రటరీ అనుమతి అవ సరం, అయితే అనివార్య పరిస్థితుల్లో జాయింట్‌ సెక్రటరీ లేదా పై అధికారులు హోం సెక్రటరీ అధికారాన్ని కలిగి ఉంటే వాటిని క్లియర్‌ చేయవచ్చు. 2017 లో కె.ఎస్‌. పుట్ట స్వామి వర్సెస్‌ యూనియన్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా తీర్పు వెల్ల డించింది.
సర్వోన్నత న్యాయస్థానం నిఘా పర్యవేక్షణ అవస రాన్ని పునరుద్ఘాటించింది. ఇది చట్టబద్ధంగా చెల్లుబాటు అయ్యేలా ఉండాలని మరియు ప్రభుత్వం యొక్క చట్టబద్ధ మైన లక్ష్యాన్ని అందించాలని పేర్కొంది. అవలంబించే మార్గాలు నిఘా అవసరానికి అనులోమానుపాతంలో ఉండాలని మరియు నిఘా దుర్వినియోగాన్ని తనిఖీ చేసే విధానాలు ఉండాలని కోర్టు పేర్కొంది. ఎలక్ట్రానిక్‌ నిఘాతో వ్యవహరించే ఇన్ఫర్మేషన్‌ టెక్నాలజీ చట్టం, 2000లోని సెక్షన్‌ 69 నిఘాను ప్రారంభించే రెండవ చట్టం. ఇది భారత సార్వభౌమాధికారం లేదా సమగ్రత, భారతదేశం యొక్క రక్షణ, రాష్ట్ర భద్రత, విదేశీ రాష్ట్రాలతో స్నేహ పూర్వక సంబంధాలు లేదా పబ్లిక్‌ ఆర్డర్‌ ప్రయోజనాల కోసం ప్రభుత్వం ఏదైనా కంప్యూటర్‌ వనరు ద్వారా ఏదైనా సమాచారాన్ని అడ్డగించడం లేదా పర్యవేక్షించడం లేదా డీక్రిప్షన్‌ చేయడం సులభతరం చేస్తుంది. లేదా ఏదైనా గుర్తించదగిన నేరాన్ని నిరోధించడం లేదా దర్యాప్తు చేయ డం కోసం ఉపయోగ పడుతుంది.
సెక్షన్‌ 69 ద్వారా అధీకృతం చేయబడిన ఎలక్ట్రానిక్‌ నిఘా ప్రక్రియ ఇన్ఫర్మేషన్‌ టెక్నాలజీ (ఇంఫర్మేషన్‌, మాని టరింగ్‌ మరియు డిక్రిప్షన్‌ కోసం ప్రొసీజర్‌ అండ్‌ సేఫ్‌ గార్డ్‌ ఫర్‌ ఇన్ఫర్మేషన్‌) రూల్స్‌, 2009లో వివరించ బడింది. ఈ నియమాలు ఇంటర్నెట్‌ ఫ్రీడమ్‌ ఫౌండేషన్‌ యొక్క న్యాయవాది మరియు ఎగ్జిక్యూటివ్‌ డైరెక్టర్‌ అపార్‌ గుప్తా ప్రకారం. చాలా విస్తృతమైనవి మరియు తప్పుడు వెబ్‌సైట్‌లకు ట్రాఫిక్‌ను దారి మళ్లించడాన్ని లేదా ఏదైనా సమాచారాన్ని పొందేందుకు ఏదైనా పరికరాన్ని నాట డాన్ని కూడా అనుమతిస్తాయి. ఇన్ఫర్మేషన్‌ టెక్నాలజీ చట్టంలోని సెక్షన్‌ 66 ప్రకారం అనధికారిక యాక్సెస్‌ను కలిగి ఉన్నందున పెగాసస్‌ని ఉపయోగించడం చట్టవిరుద్ధ మని మిస్టర్‌ గుప్తా అభిప్రాయపడ్డారు. సెక్షన్‌ 66, సెక్షన్‌ 43లో నిర్దేశించిన విధంగా అనధికారిక యాక్సెస్‌ను పొంది, ఏదైనా డేటాను డౌన్‌లో్‌డ చేయడం, కాపీ చేయడం లేదా సంగ్రహించడం లేదా ఏదైనా కంప్యూటర్‌ కలుషితా న్ని లేదా కంప్యూటర్‌ వైరస్‌ను పరిచయం చేయడం లేదా పరిచయం చేయడం వంటి వారికి శిక్షను నిర్దేశిస్తుంది.
ఏం చేయాలి?
స్మార్ట్‌ఫోన్‌లో పెగాసస్‌ ఉన్నట్లు తెలిస్తే.. ఆ ఫోన్‌ను వదిలించుకోవడం మినహా వేరే మార్గం లేదని సైబర్‌ సెక్యూరిటీ నిపుణులు చెబుతున్నారు. కొత్త ఫోన్లో అన్ని అప్లికేషన్ల సాఫ్ట్‌వేర్‌లు అప్‌డేట్‌ చేసుకోవడం మేలని సిటి జన్‌ ల్యాబ్‌ సూచిస్తోంది. ఫ్యాక్టరీ డేటా రీసెట్‌ ఆప్షన్‌ను వాడినా పెగాసస్‌ తొలగిపోదని వివరించింది. బ్యాంక్‌, క్రెడిట్‌, డెబిట్‌ కార్డుల వివరాలను జాగ్రత్తగా ఉంచుకునేం దుకు క్లౌడ్‌ ఆధారిత అప్లికేషన్ల పాస్‌వర్డ్‌లను మార్చు కోవాలని కోరింది.
డాక్టర్‌ కృష్ణ సామల్ల
ప్రొఫెసర్‌ & ఫ్రీ లాన్స్‌ జర్నలిస్ట్‌
- 9705890045