ప్రపంచవ్యాప్తంగా వ్యవసాయ రంగం 2050 నాటికి తీవ్రమైన సంక్షోభాన్ని ఎదురుకోపోతున్నట్లు పర్యావరణ, వాతావరణ, వ్యవసాయ శాస్త్రవేత్తలు, మేధావులు ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. సగటు వ్యవసాయ భూమి రోజు రోజుకు తరిగిపోతుంది. సారవంతమైన వ్యవసాయ భూ ములలో ఫిరాస్తి (రియల్‌ ఎస్టేట్‌) వెంచర్లు వెలుస్తున్నాయి. ఇటువంటి తరుణంలో వ్యవసాయ రంగాన్ని బలోపేతం చేసే దిశగా ప్రభుత్వాలు రైతుకు సహాయ సహకారాలు అందించడం లేదు. ఇప్పటికే ప్రపంచ వ్యాప్తంగా అన్ని దేశాల రైతులు పంటలకు గిట్టుబాటు ధర కల్పించాలని ఆందోళనలు, ధర్నాలు మొదలుపెట్టాయి. వ్యవసాయానికి ఇస్తున్న ప్రాధాన్యత ప్రభుత్వాలు నిర్లక్ష్యం చేయడం మనకు కంటికి కొట్ట వచ్చినట్లుగా కనబడుతుంది. ఈ పరిస్థితిని చక్కదిద్దకపోతే భవిష్యత్తులో వ్యవసాయ రంగం సమస్యల నిలయంగా మారుతుంది అని నిపుణులు అం టున్న మాటలు. ఇప్పటికే సమాజంలో వ్యవసాయం అంటే ఏమిటి! అన్న ప్రశ్నలు తలెత్తుతున్నాయి. నేటి ఆధునిక జీవన వ్యవస్థలో ఆహార పదార్థాలు ఎక్కడ నుండి వస్తాయి అంటే సూపర్‌ మార్కెట్‌ నుండి వస్తున్నట్లు చెప్తున్నారు. అంటే వ్యవసాయానికి ప్రధానమైన ఆధరువు భూమి, నీరు, రైతు అన్న ఆలోచన నేటి ఆధునిక జీవన వ్యవస్థకు పెద్దగా తెలిసింది కాదు. కాబట్టి భవిష్యత్తు వ్యవసాయ ఆహార పదార్థాలు సూపర్‌ మార్కెట్‌ వ్యవసాయ విధానం గా సంబోధించే పరిస్థితులు మన ముందు ఉన్నాయని చెప్పవచ్చు.
అనేక ప్రపంచ పోకడలు ఆహార భద్రత, పేదరికం ఆహారం, వ్యవసాయ వ్యవస్థల మొత్తం స్థిరత్వాన్ని ప్రభా వితం చేస్తున్నాయి.
ప్రపంచ ప్రభుత్వ సమ్మిట్‌ 2018 వ్యవసాయం 4.0 – ది ఫ్యూచర్‌ ఆఫ్‌ ఫార్మింగ్‌ టెక్నాలజీ అనే నివేదికను ప్రారంభించింది. భవిష్యత్‌ అవసరాలను తీర్చడానికి వ్యవ సాయంపై ఒత్తిడి తెచ్చే నాలుగు ప్రధాన పరిణామాలను నివేదిక ప్రస్తావించింది: జనాభా, సహజ వనరుల కొరత, వాతావరణ మార్ప ఆహార వ్యర్థాలు.డిమా్‌ండ నిరంతరం పెరుగుతున్నప్పటికీ, 2050 నాటికి మనం 70 శాతం ఎక్కువ ఆహారాన్ని ఉత్పత్తి చేయాల్సి ఉంటుందని నివేదిక పేర్కొంది. ఇంతలో, ప్రపంచ జిడిపిలో వ్యవసాయం వాటా కేవలం 3 శాతానికి తగ్గిపోయింది, దశాబ్దాల క్రితం దాని సహకారం మూడింట ఒక వంతు. ప్రపంచవ్యాప్తంగా దాదాపు 800 మిలియన్ల మంది ప్రజలు ఆకలితో బాధ పడుతున్నారు. వ్యాపార-సామాన్య దృష్టాంతంలో, ప్రపంచ జనాభాలో 8 శాతం (లేదా 650 మిలియన్లు) ఇప్పటికీ 2030 నాటికి పోషకాహార లోపంతో ఉంటారు. వాస్తవమేమిటంటే పరిశ్రమలో చాలా తక్కువ ఆవిష్కర ణలు ఆలస్యంగా జరిగాయి-రాబోయే దశాబ్దాలలో ఆహార కొరత , ఆకలి సమస్య తీవ్రంగా ఉండే ప్రమాదం సూచిస్తున్నాయి.
ఈ సవాళ్లను ఎదుర్కోవడానికి ప్రభుత్వాలు, పెట్టుబడి దారులు, వినూత్న వ్యవసాయ సాంకేతికతల ద్వారా సమిష్టి కృషి అవసరం. వ్యవసాయం 4.0 ఇకపై నీరు, ఎరువులు, పురుగుమందులను మొత్తం పొలాల్లో ఏకరీతి గా ఉపయోగించడంపై ఆధారపడి ఉండదు. బదులుగా, రైతులు అవసరమైన కనీస పరిమాణాలను ఉపయోగి స్తారు, చాలా నిర్దిష్ట ప్రాంతాలను లక్ష్యంగా చేసుకుంటా రు. ప్రధానంగా సెన్సార్లు, పరికరాలు, యంత్రాలు , ఇన్ఫర్మేషన్‌ టెక్నాలజీ వంటి సాంకేతికతలో పురోగతి కారణంగా పొలాలు , వ్యవసాయ కార్యకలాపాలు చాలా భిన్నంగా నడపవలసి ఉంటుందని నివేదిక పేర్కొంది. భవిష్యత్‌ వ్యవసాయం రోబోలు, ఉష్ణోగ్రత, తేమ సెన్సార్లు, వైమానిక చిత్రాలు మరియు జిపిఎస్‌ సాంకేతికత వంటి అధునాతన సాంకేతికతలను ఉపయోగిస్తుంది. ఈ అధునా తన పరికరాలు ఖచ్చితమైన వ్యవసాయం, రోబోటిక్‌ వ్యవ స్థలు పొలాలు మరింత లాభదాయకంగా, సమర్థవంతం గా, సురక్షితంగా, పర్యావరణ అనుకూలమైనవిగా ఉం టాయి.ఆహార కొరత సమస్యను పరిష్కరించడంలో ప్రభు త్వాలు కీలక పాత్ర పోషించాలి. వారు వారి సాంప్రదాయ నియంత్రణ సులభతరం చేసే పనితీరు కంటే విస్తృతమైన ప్రముఖ పాత్రను పోషించాల్సిన అవసరం ఉంటుంది.
సాంప్రదాయ వారసత్వ నమూనాను సవాలు చేయడం , అటువంటి కార్యక్రమాన్ని అనుసరించడం ద్వారా, ప్రభుత్వాలు వీటిని చేయగలవు. ఆహార భద్రతను నిర్ధారించడం, దిగుమతులపై ఆధారపడటాన్ని తగ్గించడం, ఉత్ప త్తులను మాత్రమే కాకుండా కొత్త పరిష్కారాలను కూడా నికర ఎగుమతిదారుగా ఉత్పాదకతను పెంచడం, విజ్ఞాన ఆధారిత ఆర్థిక వ్యవస్థ వైపు మళ్లడానికి ప్రణాళికలు రూపొందించాలి.
నేడు ప్రపంచ భూ వినియోగం యొక్క విభజన
ప్రపంచంలోని నివాసయోగ్యమైన భూమిలో సగం వ్యవసాయం కోసం ఉపయోగించబడుతుంది గ్రహం మీద మానవత్వం మిగిల్చిన అత్యంత కనిపించే గుర్తు అడవి ఆవాసాలను వ్యవసాయ భూములుగా మార్చడం. 1000 సంవత్సరాలను రివైండ్‌ చేస్తే, 4 మిలియన్‌ చదరపు కిలోమీటర్లు మాత్రమే – ప్రపంచంలోని మంచు , ఎడారి లేని భూమిలో 4% కంటే తక్కువ వ్యవసాయం కోసం ఉపయోగించబడిందని అంచనా . విజువలైజేషన్‌లో మనం ఈ రోజు ప్రపంచ భూభాగం యొక్క విచ్ఛిన్నతను చూస్తాము. దాదాపు 10% హిమానీనదాలచే కప్పబడి ఉంది , మరో 14% ఎడారులు , ఇతర బంజరు భూము లచే కప్పబడి ఉంది. మిగిలిన వాటిని పరిశోధకులు ’నివాస భూమి’ అని పిలుస్తారు.ప్రపంచంలోని నివాసయో గ్యమైన భూమిలో దాదాపు సగం (44%) వ్యవసాయం కోసం ఉపయోగించబడుతుంది. 1 మొత్తంగా దీని వైశాల్యం 48 మిలియన్‌ చదరపు కిలోమీటర్లు (కిమీ 2 ). ఇది యునైటె్‌డ స్టేట్స్‌ కంటే ఐదు రెట్లు ఎక్కువ.
వ్యవసాయ భూమిలో మూడింట ఒక వంతు పంట భూములు, మిగిలిన మూడింట రెండు వంతుల మేత భూమి. అయితే, ప్రపంచంలోని పంట భూముల్లో సగం మాత్రమే మానవులు నేరుగా వినియోగించే పంటలను పండించడానికి ఉపయోగిస్తున్నారు. జీవ ఇంధనాలు ఇతర పారిశ్రామిక ఉత్పత్తుల కోసం పంటలను పండించ డానికి చాలా భూమిని ఉపయోగిస్తాము, పశువులను పోషించడానికి ఇంకా పెద్ద వాటా ఉపయోగించబడు తుంది. పశుగ్రాసానికి ఉపయోగించే పంట భూములతో ప్రపంచ మేత భూమిని కలిపితే, వ్యవసాయ భూమి వినియోగంలో పశువుల వాటా 80%. ప్రపంచంలోని అత్యధిక వ్యవసాయ భూమి మాంసం, పాడి కోసం పశు వులను పెంచడానికి ఉపయోగించబడుతుంది.
మానవుల పంటలు 16%. జీవ ఇంధనాలు , వస్త్రాల కోసం ఆహారేతర పంటలు 4% వస్తాయి. పశువుల జంతువుల కోసం విస్తారమైన భూమిని ఉపయోగించిన ప్పటికీ, అవి ప్రపంచ క్యాలరీ, ప్రోటీన్‌ సరఫరాలో చాలా తక్కువ వాటాను అందిస్తాయి. మాంసం, పాడి , పెంపకం చేపలు ప్రపంచంలోని కేలరీలలో కేవలం 17% మరియు దాని ప్రోటీన్‌లో 38% మాత్రమే అందిస్తాయి.
గ్లోబల్‌ ల్యాండ విచ్ఛిన్నతను చూపే 6 బార్‌ చార్ట్‌ల శ్రేణి. నివాసయోగ్యమైన భూమిలో 45% వ్యవసాయానికి వినియోగిస్తున్నారు. ఇందులో 80% పశువుల కోసం. దిగువ చార్ట్‌లో ప్రపంచంలోని భూమి ఎలా ఉపయోగించ బడుతుందనే దాని యొక్క సాధారణ విభజనను కూడా మనం చూడవచ్చు. పశువుల కోసం ఉపయోగించే భూ భాగం – మేత భూమి, పశుగ్రాసం కోసం పంట భూము లతో సహా – మొత్తం అమెరికాలంత పెద్దది. పంట భూము లు – ప్రత్యక్ష మానవ ఆహారం, జీవ ఇంధనాల వంటి ఆహారేతర ఉపయోగాలు – చైనా భూభాగం అంత పెద్దవి. ప్రపంచ భూ వినియోగం యొక్క విచ్ఛిన్నతను చూపే సింగిల్‌ బార్‌ చార్ట్‌. పశువులకు భూమి మొత్తం అమెరికాతో సమానం. పంట భూములు చైనాతో సమానం. దీర్ఘకాలికంగా ప్రపంచ భూ వినియోగం ఎలా మారింది అన్న విషయాన్ని పరిశీలిస్తే!
విజువలైజేషన్‌ దీర్ఘకాలిక (10,000 బీసీ నుండి) మానవ భూమి వినియోగాన్ని చూపిస్తుంది, హెక్టార్లలో పంట భూములు, మేత భూమి,బిల్ట్‌-అప్పట్టణ ప్రాంతం కోసం ఉపయోగించిన మొత్తం భూమిలో మార్పును వివరిస్తుంది. ‘దేశం,ప్రాంతాన్ని మార్చు‘ ఎంపికను ఉపయోగించి ఎంచుకున్న దేశాలు అన్ని ప్రాంతాల ద్వారా వీక్షించవచ్చు. దీర్ఘకాలికంగా భూమి వినియోగం, ప్రపంచం, 0 నుండి 2016 వరకు పంట భూములు, మేత భూమి , అంతర్నిర్మిత ప్రాంతాలకు ఉపయోగించే మొత్తం భూభాగం గ్రామాలు, నగరాలు, పట్టణాలు , మానవ మౌలిక సదుపాయాలు కలిగి ఉన్నాయి.
పురాతన ఈజిప్షియన్‌ వ్యవసాయ పద్ధతులు
ఇది ప్రాచీన ఈజిప్షియన్‌ వ్యవసాయ సాధనాలు సాంకేతికతలను అన్వేషిస్తుంది, వ్యవసాయంలో నైలు నది పోషించిన ముఖ్యమైన పాత్ర ,ప్రాచీన ఈజిప్టులో భూమిని ఎవరు పండించారు! పురాతన ఈజిప్టులోని రైతులు తమ కమ్యూనిటీలకు ఆహారాన్ని పండించినందున చాలా ముఖ్యమైనవి. ప్రజలకు ఆహారం అందేలా చూడడానికి, సారవంతమైన భూమిని కొనుగోలు చేసి, రైతులను పంటలు పండించడానికి, నిర్వహించడానికి , పండించేలా చేస్తాడు. చాలా మంది రైతులు రైతులు భూమికి సమీపం లో నివసిస్తున్నప్పటికీ, కొంతమంది రైతులు వ్యాపారులతో పాటు చిన్న పట్టణాలలో నివసించారు. ప్రాచీన ఈజిప్షియన్లు ఏమి వ్యవసాయం చేశారు?
పురాతన ఈజిప్షియన్లు వివిధ రకాల పంటలను పండించారు,వాటిలో: గోధుమ బార్లీ ఉల్లిపాయలు, బీన్స్‌, క్యాబేజీ, లీక్స్‌, పాలకూర, అంజీర్‌, సీతాఫలాలు, దాని మ్మ, ధాన్యం పురాతన ఈజిప్షియన్లు పండించిన ఒక ముఖ్యమైన పంట, ఎందుకంటే వారు గంజి, రొట్టె బీర్‌ వంటి ఆహారాన్ని తయారు చేయడానికి దీనిని ఉపయో గించారు. ఈజిప్షియన్‌ వ్యవసాయంలో, వరదల కాలం తర్వాత ధాన్యం పండించే మొదటి పంట (దీనినే ఉప్పెన సీజన్‌ అని కూడా అంటారు). ధాన్యం పండించిన తర్వాత, పురాతన ఈజిప్షియన్‌ రైతులు కూరగాయలు పండిస్తారు. ధాన్యాన్ని సంరక్షించడానికి, ఈజిప్షియన్లు పెద్ద దుకాణాలను తయారు చేశారు, ఇది ధాన్యాన్ని పొడిగా మరియు తాజాగా ఉంచింది. ఈజిప్షియన్లు తమ ధాన్యాన్ని ఇతర వస్తువుల కోసం వ్యాపారం చేస్తారు.పండ్లు మరియు తీగలు తరచుగా పట్టణాలలో లేదా దారుల వెంట, గ్రామస్తులకు నీడను అందించడానికి పెరిగాయి. పురాతన ఈజిప్టులో పండించే ఆహార పంటలతో పాటు, రైతులు పారిశ్రామిక, ఫైబర్‌ పంటల శ్రేణిని కూడా పెం చారు. ఈ పంటలు ఔషధ ప్రయోజనాల కోసం, మతపర మైన ఆచారాలలో భాగంగా , బట్టలు తయారు చేయడానికి ఉపయోగించబడ్డాయి. పురాతన ఈజిప్టులో పండించే అత్యంత బహుముఖ పంటలు మూలికలు. మూలికలు వంట, ఔషధం, సౌందర్య సాధనాలు, మరణించిన మృత దేహాలకు ఎంబామింగ్‌ ప్రక్రియలో కూడా ఉపయోగించ బడ్డాయి. పురాతన ఈజిప్షియన్‌ సమాధులలో 2000 కంటే ఎక్కువ రకాల సుగంధ పుష్పించే మొక్కలు కనుగొనబడినందున ఇది మనకు తెలుసు. ఫ్లాక్స్‌ పురాతన ఈజిప్ట్‌లో పండించే మరొక బహుముఖ , ముఖ్యమైన పంట. ఇది ప్రధానంగా తాడు నిర్మాణం కోసం , నార కోసం కూడా ఉపయోగించబడింది, ఇది బట్టలు తయారు చేయడానికి ఆ సమయంలో అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన పదార్థం. పురాతన ఈజిప్షియన్లు కూడా తమ పొలాల్లో జంతువులను పెంచేవారు.
వారు పొలాల్లో ఉంచిన జంతువులు: ఆవులు, మేకలు, పందులు, బాతులుకోళ్లు, పెద్ద బాతులు, ఆవులు చాలా ముఖ్యమైనవి ఎందుకంటే అవి ఈజిప్టు రైతులకు నాగలిని లాగడం, మిగిలిపోయిన ధాన్యం గోధుమలు తినడం, విత్తనాలను తొక్కడం , వారికి పాలు అందించడంలో సహాయపడతాయి.
నైలు నది, వ్యవసాయం, పురాతన ఈజిప్టు ఉన్న ఉత్తర ఆఫ్రికాలో వాతావరణం చాలా పొడిగా, వేడిగా ఉంది. ఊహించినట్లుగా, ఇది వ్యవసాయానికి అనువైన వాతావరణం కాదు. ప్రాచీన ఈజిప్టులో వ్యవసాయానికి ఆదా చేసేది నైలు నది. నైలు నది ప్రపంచంలోనే అతి పొడ వైన నది, ఇది ఆఫ్రికాలోని అతిపెద్ద సరస్సు, విక్టోరియా సరస్సు నుండి మధ్యధరా సముద్రం వరకు విస్తరించి ఉంది. నైలు నదిలోకి రెండు మంచినీటి ప్రవాహాలు (వీటిని ఉపనదులు అంటారు) ఉన్నాయి. ఇథియోపియాలో ఉద్భ వించే బ్లూ నైలు , ఉగాండాలో ఉద్భవించే వైట్‌ నైలు ఉన్నా యి. నైలు నదిలోకి ప్రవహించే నీటిలో మూడింట రెండు వంతులకు బైల్‌ నైలు బాధ్యత వహిస్తుంది. పేర్లు సూచించి నట్లుగా, బ్లూ నైలు నీలం నీటిని నదిలోకి తీసుకువెళుతుంది వైట్‌ నైలు నదిలోకి తెల్లటి నీటిని తీసుకువెళుతుంది.
ఈజిప్షియన్లు ఈ వరదల నమూనాను గమనించారు , వారి వ్యవసాయ పద్ధతులకు ప్రయోజనం చేకూర్చడానికి దీనిని ఉపయోగించారు. వరదల నమూనా ప్రతి సంవ త్సరం దాదాపు ఒకే విధంగా ఉంటుంది, తదుపరి వరద ఎప్పుడు సంభవిస్తుందో ఊహించడం సులభం. అందుకని, ఈజిప్షియన్లు దాని చుట్టూ తమ వ్యవసాయ పద్ధతిని నిర్మించుకోగలిగారు. ప్రతి సంవత్సరం ఆగస్టు సెప్టెంబరు లో, నైలు నదిలో నీటి మట్టాలు పెరుగుతాయి, ఇది వరద మైదానం, డెల్టా సుమారు 1.5 మీటర్ల నీటిలో మునిగి పోతుంది. అక్టోబరులో, నీటి మట్టాలు మళ్లీ పడిపోతాయి, వరద నీరు తగ్గిపోతుంది. వరదనీరు తమ పంటలను నాటడానికి సూపర్‌ హైడ్రేటెడ్‌ సారవంతమైన మట్టిని వదిలిపెట్టినందున ఇది రైతులకు గొప్ప వార్త. వాటిని నాటిన తర్వాత, మార్చి , మే మధ్య వసంతకాలంలో పండినంత వరకు పంటలకు చాలా తక్కువ శ్రద్ధ అవసరం. నైలు నది యొక్క వరదలు, చెప్పినట్లుగా, అందంగా ఊహించదగినవి, కానీ దాని ప్రామాణిక నమూనాల, ప్రాచీన ఈజిప్షియన్లు పంటలు పండించారు.జిప్షియన్‌ వ్యవసాయ సాధనాలను పరిశీలించినట్లయితే పురాతన ఈజిప్షియన్‌ వ్యవసాయ సాధనాలలో రెండు ముఖ్యమై నవి గొఱ్ఱె, కొడవలి. పొడవాటి హ్యాండిల్‌ చివరిలో లంబ కోణంలో అమర్చబడిన బ్లేడ మాత్రమే కాబట్టి, దాని నిర్మా ణంలో గొడ్డలి చాలా సులభం. దాని సరళత ఉన్నప్పటికీ, గొడ్డలి చరిత్ర అంతటా కీలకమైన వ్యవసాయ సాధనంగా ఉంది నేటికీ ఉపయోగించబడుతుంది. పురాతన ఈజిప్షి యన్‌ రైతులు ఈ వ్యవసాయ సాధనాన్ని నాగలి ద్వారా సృష్టించబడిన పెద్ద మట్టిని విచ్ఛిన్నం చేయడానికి ఉపయోగించారు. పంటలను పండించడానికి కూడా గొర్రు ఉపయోగించబడింది. వివిధ పురావస్తు త్రవ్వకాలలో అసలైన ప్రాచీన ఈజిప్షియన్‌ వ్యవసాయ గుంటల సాక్ష్యం కనుగొనబడింది.
5.సింధు లోయ నాగరికత చాలా విజయవంతమైంది. వారికి ప్రధాన ఆదాయ వనరు వ్యవసాయం, పశుపోషణ, పరిశ్రమలు, వాణిజ్యం , వాణిజ్యం. కుండలు, నేత పనిముట్లు , లోహాల ముక్కలు కూడా పురావస్తు శాస్త్రవేత్తలచే కనుగొనబడ్డాయి, వారు ఇతర నగరాలతో ఈ వస్తువులను వర్తకం చేశారని సూచిస్తుంది. సింధు లోయ నాగరికతకు చెందిన ముద్రలు కూడా ఎగుమతులలో తమ ప్రమేయాన్ని చూపుతాయి. సింధు లోయ ప్రజల ప్రధాన వృత్తి వ్యవసాయం, రెండవది జంతువుల పెంపకం. భూమి మంచి వర్షపాతం పొందింది , సహజ వృక్షసంపదతో సమృద్ధిగా ఉంది.వ్యవసాయం,సింధు లోయ ప్రజల ప్రధాన వృత్తి వ్యవసాయం. హరప్పా ప్రజలు అక్కడ నివసించినప్పుడు భూమి చాలా సారవంతమైనది. హరప్పా , మొహెంజొదారో నగరాల్లో, పెద్ద ధాన్యాగారాలు మిగిలిపోయినవి కనుగొనబడ్డాయి, అవి వాటి అవసరాల కంటే ఎక్కువగా ఉత్పత్తి చేస్తున్నాయని సూచిస్తున్నాయి. బార్లీ మరియు గోధుమలను వారు పెద్ద ఎత్తున పండించారు. వారు పప్పుధాన్యాలు, పత్తి, తృణధాన్యాలు, ఖర్జూరం, సీతాఫలాలు, బఠానీలు మొదలైన కొన్ని ఇతర పంటలను కూడా పండించారు. బియ్యం గురించి స్పష్టమైన ఆధారాలు లేవు, అయితే రంగ్‌పూర్‌ మరియు లోథాల్‌లలో కొన్ని బియ్యం గింజలు కనుగొనబడ్డాయి. సింధు లోయ నాగరికత వ్యవసాయ-వాణిజ్య నాగరికత అని చెప్పబడింది, ఎందుకంటే ఎక్కువ మంది ప్రజలు రైతులు. హరప్పా ప్రజలు పత్తిని మొదట పండించారు.
ఏది ఏమైనా వ్యవసాయం మానవ నాగరికతకు వెన్నెముకలాగా ఉపయోగపడుతుంది. అసలు వ్యవసా యమే లేకుంటే భూ ప్రపంచంపై మానవునికి ఉండదని చెప్పడానికి ఎలాంటి సమయం లేదు. కాబట్టి ఇప్పటికైనా ప్రభుత్వాలు, ప్రజలు వ్యవసాయ రంగం పట్ల చులకన భావాన్ని అనుసరించవద్దు. వ్యవసాయం అంటే కేవలం సూపర్‌ మార్కెట్లో కొనుక్కునే వస్తువు కదా అని నిర్లక్ష్యం చేస్తే భవిష్యత్తు ఆకలి చావులు తప్పవు.
- డాక్టర్‌. రక్కిరెడ్డి ఆదిరెడ్డి
కాకతీయ విశ్వవిద్యాలయం