India Stands Firm on Indus Waters Treaty : జమ్ముకశ్మీర్‌లోని పహల్గాం వద్ద 2025 ఏప్రిల్ 22న జరిగిన దారుణమైన ఉగ్రదాడి దేశవ్యాప్తంగా తీవ్ర ఆగ్రహాన్ని రేకెత్తించింది. ఈ దాడిలో 26 మంది అమాయక పర్యాటకులు ప్రాణాలు కోల్పోవడంతో, భారత్ ఉగ్రవాదానికి వ్యతిరేకంగా గట్టి నిర్ణయం తీసుకుంది. పాకిస్థాన్ సీమాంతర ఉగ్రవాదానికి మద్దతు ఇస్తోందని ఆరోపిస్తూ, భారత ప్రభుత్వం సింధూ జలాల ఒప్పందం అమలును తక్షణమే నిలిపివేసింది. పాకిస్థాన్ ఉగ్రవాద శక్తులను విడనాడే వరకు ఈ ఒప్పందం అమలులో ఉండదని కేంద్రం స్పష్టం చేసింది. ఈ పరిణామం భారత్-పాకిస్థాన్ సంబంధాలలో కొత్త సంక్షోభానికి దారితీసింది.
బిలావల్ బెదిరింపులు, భారత్ దృఢ నిర్ణయం : పాకిస్థాన్ మాజీ విదేశాంగ మంత్రి బిలావల్ భుట్టో జర్దారీ, నీటి ప్రవాహాన్ని నిలిపివేస్తే యుద్ధం అనివార్యమని హెచ్చరించారు. “నీరు, రక్తం ఒకే దారిలో ప్రవహించవు,” అని ఆయన వ్యాఖ్యానించారు. అయితే, జల్‌శక్తి మంత్రి సీఆర్ పాటిల్ ఈ బెదిరింపులకు భయపడమని ప్రకటించారు. “సింధూ జలాల ఒప్పందం కింది నీరు ఎక్కడికీ పోదు. పాకిస్థాన్ ఎన్ని లేఖలు రాసినా, మా వైఖరిలో మార్పు ఉండదు,” అని ఆయన స్పష్టం చేశారు. ఈ ఒప్పందం నిలిపివేత లాంఛనప్రాయమైన దౌత్యపరమైన చర్య కాదని, భారత్ దేశీయ అవసరాల కోసం నీటిని సద్వినియోగం చేసుకునే దిశగా అడుగులు వేస్తోందని ఆయన తెలిపారు.
సింధూ జలాల ఒప్పందం: 1960 సెప్టెంబర్ 19న ప్రపంచ బ్యాంక్ మధ్యవర్తిత్వంతో భారత్, పాకిస్థాన్ మధ్య సింధూ జలాల ఒప్పందం కుదిరింది. ఈ ఒప్పందం ఇండస్ నదీ వ్యవస్థలోని ఆరు ప్రధాన నదుల నీటిని విభజించింది: తూర్పు నదులైన రవి, బియాస్, సట్లెజ్ పూర్తి నియంత్రణ భారత్‌కు లభించగా, పశ్చిమ నదులైన సింధూ, జీలం, చీనాబ్ నీటిలో 80% పాకిస్థాన్‌కు కేటాయించబడ్డాయి. దశాబ్దాలుగా రెండు దేశాల మధ్య అనేక యుద్ధాలు, సంక్షోభాలను తట్టుకుని నిలిచిన ఈ ఒప్పందాన్ని, 2025 ఏప్రిల్‌లో భారత్ నిలిపివేయడం ఒక చారిత్రక మలుపు.
పాకిస్థాన్‌కు నీటి కష్టాలు: సింధూ జలాల ఒప్పందం నిలిచిపోవడంతో పాకిస్థాన్‌కు నీటి కష్టాలు మొదలయ్యాయి. ఆ దేశ వ్యవసాయం 80% ఇండస్ నదీ వ్యవస్థపై ఆధారపడి ఉంది, ఇది దాదాపు 16 మిలియన్ హెక్టార్ల వ్యవసాయ భూమికి నీటిని అందిస్తుంది. పాకిస్థాన్ జీడీపీలో 25% వాటా ఈ నీటిపైన ఆధారపడి ఉంది. నీటి ప్రవాహానికి సంబంధించిన సమాచారం అందుబాటులో లేకపోవడంతో వరదలు, కరువు పరిస్థితులను అంచనా వేయడం పాకిస్థాన్‌కు సవాలుగా మారింది.
భారత్ వ్యూహాత్మక ప్రణాళికలు, పాక్ దౌత్య ప్రయత్నాలు : సింధూ జలాల ఒప్పందం నిలిపివేత నేపథ్యంలో భారత్ తన వాటా నీటిని సద్వినియోగం చేసుకునేందుకు వేగంగా ప్రణాళికలు రూపొందిస్తోంది. తుల్‌బుల్ నావిగేషన్ ప్రాజెక్టును పునరుద్ధరించడం, పశ్చిమ నదుల నీటిని పంజాబ్, హరియాణా, రాజస్థాన్‌లకు మళ్లించడం వంటివి ఈ ప్రణాళికల్లో ఉన్నాయి. అయితే, ప్రస్తుతానికి భారత్‌కు నీటి నిల్వ సామర్థ్యం తక్కువగా ఉండటం వల్ల, తక్షణ ప్రభావం పాకిస్థాన్‌పై ఉండకపోవచ్చని నిపుణులు అంచనా వేస్తున్నారు.
మరోవైపు, పాకిస్థాన్ ఈ ఒప్పందం నిలిపివేతను అంతర్జాతీయ వేదికలపై సవాలు చేసేందుకు సన్నాహాలు చేస్తోంది. ప్రపంచ బ్యాంక్, ఇంటర్నేషనల్ కోర్ట్ ఆఫ్ జస్టిస్ (ICJ) వంటి సంస్థలను ఆశ్రయించాలని యోచిస్తోంది. అయితే, ICJలో భారత్ రిజర్వేషన్ వల్ల పాకిస్థాన్‌కు చట్టపరమైన అవకాశాలు పరిమితంగా ఉన్నాయని నిపుణులు చెబుతున్నారు. ఈ ఒప్పందంలో ఏకపక్ష నిలిపివేతకు అవకాశం లేదని, భారత్ చర్య అంతర్జాతీయ చట్టాలకు విరుద్ధమని పాకిస్థాన్ వాదిస్తోంది.