Rakhi Purnima 2025:శ్రావణ మాసం రాగానే ప్రతి చోటా రాఖీ పండుగ వాతావరణం కనిపిస్తుంది. మార్కెట్లలో రంగురంగుల రాఖీలు, వివిధ డిజైన్‌లతో అందంగా అలంకరించిన దారాలు, పూసలు, రాళ్లు, బొమ్మలతో చేసిన రాఖీలు అమ్మకానికి సిద్ధంగా ఉంటాయి. నేటి కాలంలో ఫ్యాన్సీ రాఖీలు ప్రాచుర్యంలో ఉన్నా, ఈ పండుగ మొదటిసారి ఎలా మొదలైందో, దానికి వెనుకున్న కథలు ఏమిటో చాలా మందికి తెలియదు. పూర్వంలో రాఖీ అనేది సాధారణంగా రంగు దారంతో లేదా చీర కొంగుతో కట్టే పద్దతిలో ఉండేదని మీకు తెలుసా. ఈ పండుగకు పలు పురాణ, చారిత్రక సంఘటనలు మూలంగా ఉన్నాయని చెబుతారు.

శ్రీకృష్ణుడు, ద్రౌపది..

రక్షాబంధన్ పండుగ మూలం గురించి మాట్లాడితే, మొదటగా శ్రీకృష్ణుడు, ద్రౌపది కథ గుర్తుకు వస్తుంది. మహాభారత యుద్ధం సమయంలో కృష్ణుడు శిశుపాలుడిని సంహరించగా, ఆ పోరాటంలో ఆయన ఎడమ చేయి వేలికి గాయం అవుతుంది. రక్తం కారుతున్నట్లు చూసిన ద్రౌపది తన చీర చివర నుంచి ఒక ముక్క చింపి ఆయన గాయానికి కట్టి రక్తస్రావాన్ని ఆపుతుంది. ఈ సంఘటనతో కృష్ణుడు ద్రౌపదిని తన చెల్లెలుగా భావించి, ఆమెకు రక్షణ కల్పిస్తానని మాట ఇస్తాడు. కొన్ని సంవత్సరాల తరువాత పాండవులు జూదంలో ఓడిపోయి ద్రౌపదిని అవమానించే ప్రయత్నం జరిగినప్పుడు, కృష్ణుడు తన దివ్యశక్తితో ఆమె గౌరవాన్ని కాపాడాడు. ఈ సంఘటన రాఖీ పండుగకు ఆరంభంగా పురాణాలు చెబుతున్నాయి.

రాణి కర్ణావతి, మొఘల్ చక్రవర్తి హుమాయున్..

మరొక చారిత్రక కథ రాణి కర్ణావతి, మొఘల్ చక్రవర్తి హుమాయున్ గురించి ఉంది. మధ్యయుగ కాలంలో రాజ్‌పుత్ రాజులు, ముస్లిం పాలకుల మధ్య తరచూ యుద్ధాలు జరిగేవి. గుజరాత్ సుల్తాన్ బహదూర్ షా నుండి ముప్పు ఎదుర్కొంటున్న రాణి కర్ణావతి తనను, తన ప్రజలను రక్షించమని ఆశిస్తూ హుమాయున్‌కు రాఖీ పంపింది. రాఖీని అందుకున్న హుమాయున్, తన సైన్యంతో వెళ్లి రాణిని రక్షించాడు. ఈ సంఘటన రాఖీ పండుగను సోదర–సోదరి బంధానికి ప్రతీకగా నిలిపింది.

సంతోషి మాత పుట్టుక..

పురాణాల్లో సంతోషి మాత పుట్టుక కూడా రాఖీతో అనుసంధానం కలిగింది. కథ ప్రకారం, గణేశుడి సోదరి మానస ఆయనకు రాఖీ కట్టడానికి వచ్చినప్పుడు, గణేశుని కుమారులు శుభ్, లాభ్ తమకూ ఒక చెల్లెలు కావాలని పట్టుబట్టారు. అప్పుడు గణేశుడు తన భార్యలైన రిద్ధి, సిద్ధుల నుండి వెలువడిన పవిత్ర జ్వాలల ద్వారా సంతోషి మాతను సృష్టించాడు. ఈ కథ కూడా రాఖీ పండుగలో భాగంగా పండితులు చెబుతుంటారు.

లక్ష్మీదేవి, బలి చక్రవర్తి..

మరొక కథ లక్ష్మీదేవి, బలి చక్రవర్తితో సంబంధముంది. బలి విష్ణుమూర్తికి భక్తుడు. అతని తపస్సుతో సంతోషించిన విష్ణుమూర్తి, అతని కోరిక మేరకు బలి ఇంటిలో ఉండడం ప్రారంభించాడు. దీంతో వైకుంఠంలో లక్ష్మీదేవి ఒంటరిగా మిగిలింది. ఆ తరువాత లక్ష్మీదేవి సాధారణ మహిళ వేషంలో బలి వద్దకు వెళ్లి ఆశ్రయం కోరింది. బలి చక్రవర్తి ఆమెకు సంతోషంగా ఆతిథ్యం ఇచ్చాడు. శ్రావణ పౌర్ణమి రోజున లక్ష్మీదేవి అతని చేతికి దారం కట్టి, కావలసిన వరం అడగమని చెప్పింది. అప్పుడు లక్ష్మీదేవి విష్ణుమూర్తిని తనతో వైకుంఠానికి పంపమని కోరింది. బలి ఆ కోరికను అంగీకరించి, విష్ణుమూర్తి ప్రతి సంవత్సరం నాలుగు నెలలు తన వద్ద ఉంటానని మాట ఇచ్చాడు. ఈ నాలుగు నెలలను చాతుర్మాసం అంటారు.

రాఖీ పండుగకు సంబంధించిన ఈ కథలు వేర్వేరు కాలాల్లో, వేర్వేరు ప్రాంతాల్లో ప్రచారంలోకి వచ్చాయి. కానీ అందులో ప్రధానంగా కనిపించేది సోదరుడు సోదరిని కాపాడతాననే వాగ్దానం. రాఖీ కట్టడం అనేది కేవలం దారాన్ని మణికట్టుకు కట్టడం మాత్రమే కాకుండా, పరస్పర విశ్వాసం, ప్రేమ, రక్షణకు సంకేతం.

Also Read: https://teluguprabha.net/lifestyle/significance-of-sravana-pournami-rituals-and-raksha-bandhan/

నేటి కాలంలో రాఖీ పండుగ అనేది భారతదేశంలోనే కాకుండా ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న భారతీయులు అందరూ కూడా జరుపుకుంటారు. సోదరులు, సోదరీమణులు భౌగోళికంగా ఎంత దూరంగా ఉన్నా, రాఖీ పంపడం, ఆన్‌లైన్ ద్వారా శుభాకాంక్షలు తెలియజేయడం వంటి మార్గాలు పండుగ ఆనందాన్ని పంచుతున్నాయి.

మార్కెట్‌లో రాఖీల విక్రయం పండుగ సమయానికి గరిష్ట స్థాయికి చేరుకుంటుంది. నగరాల నుంచి గ్రామాల వరకు అన్ని చోట్లా రాఖీ పండుగ సందడి ఉంటుంది. ఈ సందర్భంలో సోదరులు తమ సోదరీమణులకు బహుమతులు ఇస్తారు. పండుగ ఆచారాల ప్రకారం రాఖీ కట్టిన తరువాత తిలకధారణ, మిఠాయిల పంచుకోవడం జరుగుతుంది. ఇది కుటుంబ బంధాలను మరింత బలపరుస్తుంది.

Also Read: https://teluguprabha.net/lifestyle/rare-planetary-event-on-rakhi-purnima-after-297-years/

రాఖీ పండుగలో మతం, ప్రాంతం, భాష అనే భేదాలు ఉండవు. ఇది అందరినీ కలుపుకుపోయే ఆచారం. రాఖీ పండుగ వెనుక ఉన్న కథలు పూర్వకాలపు గాథలను గుర్తు చేస్తూనే, నేటి తరానికి సోదర–సోదరి మధ్య బంధానికి ఉన్న విలువను గుర్తుచేస్తాయి. కాలం మారినా, ఆ బంధం మాత్రం అలాగే కొనసాగుతూనే ఉంది.