India-China joint patrolling : గల్వాన్ ఘర్షణల నెత్తుటి జ్ఞాపకాల తర్వాత, హిమాలయాల్లో శాంతి పవనాలు వీస్తున్నాయి. ఐదేళ్లుగా కొనసాగుతున్న ఉద్రిక్తతలకు తెరదించుతూ, భారత్-చైనా మధ్య నమ్మకాన్ని పెంచే దిశగా కీలక అడుగులు పడుతున్నాయి. ఇందులో భాగంగా, తూర్పు లద్దాఖ్లోని వాస్తవ నియంత్రణ రేఖ (LAC) వెంబడి ఇరు దేశాల సైన్యాలు సంయుక్తంగా పెట్రోలింగ్ నిర్వహిస్తున్నాయి. అసలు ఈ మార్పునకు దారితీసిన పరిస్థితులేంటి? కేవలం సంయుక్త పెట్రోలింగేనా, లేక తెరవెనుక భారత్ తీసుకుంటున్న ఇతర వ్యూహాత్మక చర్యలేమైనా ఉన్నాయా..?
గల్వాన్ గాయం తర్వాత.. మారిందిలా : 2020 జూన్లో గల్వాన్ లోయలో జరిగిన భీకర ఘర్షణ తర్వాత, ఇరు దేశాల మధ్య తీవ్ర అపనమ్మకం ఏర్పడింది. తూర్పు లద్దాఖ్లో ఇరువైపులా సుమారు 60,000 మంది సైనికులు మోహరించారు. ఈ ప్రతిష్టంభనకు తెరదించేందుకు, సైనిక, దౌత్య మార్గాల్లో 21 విడతలకు పైగా చర్చలు జరిగాయి. ఈ సుదీర్ఘ చర్చల ఫలితంగా, ఇరు దేశాలు పరస్పర విశ్వాసాన్ని పెంచుకునేందుకు అంగీకరించాయి. దీనిలో భాగంగానే, 2024 అక్టోబర్లో కుదిరిన ఒప్పందం ప్రకారం, ఘర్షణలకు తావులేకుండా ఉండేందుకు ఇరు సైన్యాలు కలిసి పెట్రోలింగ్ చేస్తున్నాయి.
భారత్ వ్యూహాత్మక చర్యలు : సంయుక్త పెట్రోలింగ్తో పాటు, భవిష్యత్తులో ఎలాంటి అవాంఛనీయ ఘటనలు జరగకుండా, మన సైనికులపై భారం తగ్గించేందుకు భారత్ అనేక సాంకేతిక చర్యలు చేపట్టింది.
నిఘా కెమెరాల మోహరింపు: ఎముకలు కొరికే చలిలో, ప్రతికూల వాతావరణంలో సైనికులు కాలినడకన పెట్రోలింగ్ చేసే శ్రమను, ప్రమాదాన్ని తగ్గించేందుకు, LAC వెంబడి అత్యాధునిక నిఘా కెమెరాలను ఏర్పాటు చేశారు. దీనివల్ల చైనా సైన్యం కదలికలను 24/7 పర్యవేక్షించడం సులభతరమైంది.
పెట్రోలింగ్ పాయింట్ల జియో-ట్యాగింగ్: LAC వెంబడి ఉన్న అన్ని సైనిక పెట్రోలింగ్ పాయింట్లను భారత్ జియో-ట్యాగింగ్ చేస్తోంది. దీనివల్ల ఆయా ప్రాంతాల భౌగోళిక స్వరూపంపై మనకు స్పష్టమైన, శాస్త్రీయమైన ఆధారం ఉంటుంది. భవిష్యత్తులో చైనాతో ఏవైనా వివాదాలు తలెత్తినా, ఈ జియో-ట్యాగింగ్ సమాచారం మన వాదనకు బలమైన ఆధారంగా ఉపయోగపడుతుంది.
దౌత్య మార్గంలోనూ ముందడుగు : సైనిక చర్యలతో పాటు, దౌత్యపరంగా కూడా ఇరు దేశాల మధ్య సానుకూల వాతావరణం నెలకొంది.
బ్రిక్స్ సదస్సు భేటీ: 2024 అక్టోబర్లో రష్యాలో జరిగిన బ్రిక్స్ సదస్సు సందర్భంగా ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ, చైనా అధ్యక్షుడు షీ జిన్పింగ్తో భేటీ అయ్యి, ఉద్రిక్తతలు తగ్గించాలని నిర్ణయించారు.
ప్రత్యేక ప్రతినిధుల చర్చలు: ఇరు దేశాల జాతీయ భద్రతా సలహాదారుల (NSA) స్థాయిలో చర్చలు కొనసాగుతున్నాయి. సరిహద్దు సమస్యకు శాంతియుత, దశలవారీ పరిష్కారం కనుగొనాలని ఇరు పక్షాలు అంగీకరించాయి. ఈ చర్యలన్నీ భారత్-చైనా సరిహద్దుల్లో శాశ్వత శాంతిని నెలకొల్పే దిశగా సాగుతున్న సానుకూల పరిణామాలుగా అంతర్జాతీయ విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు.


