Wider consultation on labour codes : దేశ కార్మిక రంగంలో సమూల మార్పులకు ఉద్దేశించిన కొత్త కార్మిక విధానం, నాలుగు లేబర్ కోడ్‌ల అమలుపై కేంద్ర ప్రభుత్వం దూకుడుగా వెళ్తుంటే, విపక్ష పాలిత రాష్ట్రాలు మాత్రం “ఆచీ తూచీ అడుగు వేయాలి” అంటున్నాయి. విస్తృత సంప్రదింపులు జరిపిన తర్వాతే వీటిని అమలు చేయాలని గట్టిగా పట్టుబడుతున్నాయి. అసలు ఈ కొత్త కార్మిక చట్టాలు ఏమిటి? వీటి అమలులో ఎందుకు జాప్యం జరుగుతోంది? విపక్ష రాష్ట్రాల అభ్యంతరాలకు కారణాలు ఏమిటి? ఈ ప్రశ్నలకు సమాధానాలు తెలుసుకోవాలంటే..

న్యూఢిల్లీలో నవంబర్ 11, 2025న ప్రారంభమైన రెండు రోజుల జాతీయ కార్మిక, ఉపాధి, పరిశ్రమల మంత్రులు, రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల కార్యదర్శుల సమావేశంలో కొత్త కార్మిక విధానం ముసాయిదా, నాలుగు లేబర్ కోడ్‌ల అమలుపై తీవ్ర చర్చ జరిగింది. కేంద్ర కార్మిక మంత్రి మన్సుఖ్ మాండవియా ఈ సందర్భంగా నిర్మాణ కార్మికులను యజమానులతో అనుసంధానించేందుకు ‘లేబర్ చౌక్’ (Labour Chowk) యాప్‌ను ప్రారంభించారు.

కేంద్ర ప్రభుత్వ లక్ష్యం ఏమిటి : కేంద్ర ప్రభుత్వం ఈ సమావేశాన్ని “కీలక కార్మిక విధానాలు మరియు కార్యక్రమాల అమలును వేగవంతం చేయడం, మంచి ఉపాధి కల్పన మరియు సామాజిక భద్రతా కార్యక్రమాలను ప్రోత్సహించడం” లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. పాత, సంక్లిష్టమైన కార్మిక చట్టాలను సరళీకరించి, పెట్టుబడులను ఆకర్షించడం, వ్యాపార సౌలభ్యాన్ని పెంచడం, తద్వారా ఉద్యోగ కల్పనను ప్రోత్సహించడం దీని వెనుక ప్రధాన ఉద్దేశ్యం.

నాలుగు లేబర్ కోడ్‌లు – సమూల మార్పులు: కేంద్ర ప్రభుత్వం నాలుగు ప్రధాన లేబర్ కోడ్‌లను రూపొందించింది:
వేతనాలపై కోడ్ (Code on Wages): ఇది కనీస వేతనం, వేతనం చెల్లింపు, బోనస్, సమాన పనికి సమాన వేతనం వంటి అంశాలను క్రమబద్ధీకరిస్తుంది.
పారిశ్రామిక సంబంధాలపై కోడ్ (Industrial Relations Code): ఇది ట్రేడ్ యూనియన్లు, పారిశ్రామిక వివాదాల పరిష్కారం, కార్మికుల తొలగింపు వంటి అంశాలను నియంత్రిస్తుంది.
సామాజిక భద్రతపై కోడ్ (Code on Social Security): ఇది భవిష్య నిధి (PF), ఈఎస్‌ఐ (ESI), గ్రాట్యుటీ, మాతృత్వ ప్రయోజనాలు వంటి సామాజిక భద్రతా పథకాలను కవర్ చేస్తుంది.
వృత్తిపరమైన భద్రత, ఆరోగ్యం & పని పరిస్థితులపై కోడ్ (Occupational Safety, Health and Working Conditions Code): ఇది కార్మికుల భద్రత, ఆరోగ్యం & పని పరిస్థితులకు సంబంధించిన నిబంధనలను నిర్దేశిస్తుంది. ఈ కోడ్‌లు దాదాపు 44 కేంద్ర కార్మిక చట్టాలను రద్దు చేసి, వాటి స్థానంలో సమగ్రమైన, ఆధునిక చట్టాలను తీసుకురావాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాయి.

విపక్ష పాలిత రాష్ట్రాల అభ్యంతరాలు – విస్తృత సంప్రదింపులు ఎందుకు : కేరళ వంటి విపక్ష పాలిత రాష్ట్రాలు కొత్త కార్మిక విధానం మరియు లేబర్ కోడ్‌ల అమలుకు ముందు “రాష్ట్రాలు, ట్రేడ్ యూనియన్లు మరియు ఇతర వాటాదారులతో విస్తృత సంప్రదింపులు” జరపాలని డిమాండ్ చేశాయి. దీనికి అనేక కారణాలు ఉన్నాయి.

రాష్ట్రాలకు సంబంధించిన అంశం: కార్మిక రంగం ఉమ్మడి జాబితాలో (Concurrent List) ఉంది. అంటే, కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు రెండూ చట్టాలు చేయవచ్చు. కాబట్టి, రాష్ట్రాల అభిప్రాయాలు, అక్కడి కార్మిక పరిస్థితులను పరిగణనలోకి తీసుకోవడం అవశ్యకం.

కార్మికుల భద్రతపై ఆందోళన: కొన్ని కోడ్‌లు కార్మికుల సమ్మె హక్కును పరిమితం చేస్తాయని, కార్మికులను తొలగించే ప్రక్రియను సులభతరం చేస్తాయని ట్రేడ్ యూనియన్లు ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నాయి. దీనివల్ల కార్మికుల హక్కులు కాలరాయబడతాయని వారి భయం.

సామాజిక భద్రతపై ప్రభావం: అసంఘటిత రంగ కార్మికులకు సామాజిక భద్రత కల్పన విషయంలో స్పష్టత లేదని, ప్రస్తుత ప్రయోజనాలు సన్నగిల్లుతాయని కొందరు విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు.

అమలులో సవాళ్లు: కేంద్రం చట్టాలు చేసినప్పటికీ, వాటిని రాష్ట్రాలే అమలు చేయాలి. రాష్ట్రాలకు ఎదురయ్యే ఆచరణాత్మక సమస్యలను పరిగణనలోకి తీసుకోకుండా అమలు చేస్తే ఇబ్బందులు తలెత్తుతాయి.

‘లేబర్ చౌక్’ యాప్ – డిజిటల్ పరిష్కారం: కార్మిక మంత్రి మాండవియా ప్రారంభించిన ‘లేబర్ చౌక్’ యాప్ నిర్మాణ కార్మికులను, యజమానులను డిజిటల్‌గా అనుసంధానించడం ద్వారా ఉపాధి అవకాశాలను మెరుగుపరచాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ఇది అసంఘటిత రంగ కార్మికులకు ఒక వరం లాంటిదని కేంద్రం చెబుతోంది. అయితే, దీని అమలు, విస్తృతిపై స్పష్టత రావాల్సి ఉంది.