Madhya Pradesh 13 honey flavors : తేనె అనగానే మనందరికీ ఒకే రకమైన తీపి రుచి గుర్తుకొస్తుంది. కానీ, తులసి తేనె, జామూన్ తేనె, వేప తేనె, వాము తేనె.. ఇలా 13 రకాల సహజసిద్ధమైన ఫ్లేవర్లతో కూడిన తేనెను ఎప్పుడైనా రుచి చూశారా? మధ్యప్రదేశ్ రాష్ట్రం ఇప్పుడు ఈ వినూత్న తేనెల ఉత్పత్తికి కేంద్రంగా మారుతోంది. ఇది కేవలం రుచికి మాత్రమే కాదు, ఆరోగ్యానికి, రైతు ఆదాయానికి కూడా కొత్త ఊతాన్నిస్తోంది. అసలు ఈ తీరొక్క తేనెలను ఎలా సేకరిస్తున్నారు? దీని వెనుక ఉన్న శాస్త్రీయ రహస్యమేంటి?
అసలు రహస్యం.. తేనెటీగల సంచారంలోనే : ఈ విభిన్న ఫ్లేవర్ల వెనుక ఉన్న అసలు రహస్యం, తేనెటీగల ప్రయాణంలోనే దాగి ఉంది. తేనెటీగలు సాధారణంగా తమ తేనెతుట్టెకు 2-3 కిలోమీటర్ల పరిధిలోనే తిరుగుతూ, ఆ ప్రాంతంలో ఉన్న పువ్వుల నుంచే మకరందాన్ని సేకరిస్తాయి. ఈ సూత్రాన్ని ఆధారంగా చేసుకుని, మధ్యప్రదేశ్ జీవవైవిధ్య బోర్డు ఈ ప్రాజెక్టుకు శ్రీకారం చుట్టింది.
ఫ్లేవర్ల సేకరణ ఇలా : రాష్ట్రంలో తులసి, వేప, జామూన్, వాము, లిచీ, ఆవాలు వంటి మొక్కలు, చెట్లు అధికంగా ఉన్న ప్రాంతాలను గుర్తించారు.
ప్రత్యేక బాక్సుల ఏర్పాటు: ఆయా ప్రాంతాల్లో, తేనెటీగల పెంపకం కోసం ప్రత్యేకమైన బాక్సులను ఏర్పాటు చేస్తారు.
మకరంద సేకరణ: ఆ బాక్సుల్లోని తేనెటీగలు, సమీపంలోని మొక్కలు, చెట్ల పువ్వుల నుంచే మకరందాన్ని సేకరించి, తమ బాక్సులలో తేనెను జమ చేస్తాయి.
ఫ్లేవర్ల ఉత్పత్తి: ఉదాహరణకు, తులసి వనంలో ఏర్పాటు చేసిన బాక్సుల్లోని తేనెటీగలు, కేవలం తులసి పువ్వుల నుంచే మకరందాన్ని సేకరిస్తాయి. దానితో తయారైన తేనె, సహజంగానే ‘తులసి ఫ్లేవర్’ను, దాని ఔషధ గుణాలను కలిగి ఉంటుంది. ఇదే పద్ధతిలో జామూన్, వేప, వాము, లిచీ వంటి 13 రకాల ఫ్లేవర్ల తేనెలను, ఎలాంటి కృత్రిమ ఫ్లేవర్లు కలపకుండా, స్వచ్ఛంగా, సహజసిద్ధంగా ఉత్పత్తి చేస్తున్నారు. కేవలం 15 రోజుల వ్యవధిలోనే, ఒక్కో బాక్సు నుంచి 3 కిలోల స్వచ్ఛమైన తేనెను సేకరిస్తుండటం విశేషం.
రంగు, రుచి, ఆరోగ్యం.. దేనికదే ప్రత్యేకం : ఈ తేనెలు కేవలం ఫ్లేవర్లలోనే కాదు, రంగులో, ఔషధ గుణాలలో కూడా విభిన్నంగా ఉంటాయి. తులసి తేనె జలుబు, దగ్గుకు దివ్యౌషధంగా పనిచేస్తే, జామూన్ తేనె మధుమేహ రోగులకు మేలు చేస్తుంది. అటవీ, తులసి, యూకలిప్టస్ తేనెలు ముదురు రంగులో ఉండగా, ఆవాల తేనె లేత రంగులో ఉంటుంది.
“ఈ ప్రాజెక్టు కేవలం తేనె ఉత్పత్తికే పరిమితం కాదు. తేనెటీగల వల్ల జరిగే పరాగసంపర్కంతో, పరిసర ప్రాంతాల్లో పంటల దిగుబడి కూడా గణనీయంగా పెరిగింది. ఇది రైతులకు రెట్టింపు ప్రయోజనం.”
– ఆనంద్ పాటిల్, నిపుణుడు, మధ్యప్రదేశ్ రాష్ట్ర బయోడైవర్సిటీ బోర్డు
ఈ వినూత్న ప్రాజెక్టు, వినియోగదారులకు ఆరోగ్యకరమైన, స్వచ్ఛమైన తేనెను అందించడమే కాకుండా, తేనెటీగల పెంపకందారులకు, రైతులకు కొత్త ఆదాయ మార్గాలను చూపుతూ దేశానికే ఆదర్శంగా నిలుస్తోంది.
