Vice President election notification : భారత గణతంత్రానికి 17వ ఉపరాష్ట్రపతిని ఎన్నుకునేందుకు రంగం సిద్ధమైంది. కేంద్ర ఎన్నికల సంఘం (EC) గురువారం ఈ మేరకు అధికారికంగా నోటిఫికేషన్ జారీ చేసింది. ప్రస్తుత ఉపరాష్ట్రపతి జగదీప్ ధన్‌ఖడ్ ఆరోగ్య కారణాలతో తన పదవికి రాజీనామా చేయడంతో, దేశ రాజకీయాలు ఒక్కసారిగా ఉపరాష్ట్రపతి ఎన్నిక వైపు మళ్లాయి. సెప్టెంబర్ 9న పోలింగ్ జరగనుండగా, ఆగస్టు 21 నామినేషన్లకు చివరి గడువుగా నిర్ణయించారు. ఈ నేపథ్యంలో, అధికార, విపక్ష కూటముల వ్యూహాలు ఎలా ఉండబోతున్నాయి..? సంఖ్యాబలం ఎవరికి అనుకూలంగా ఉంది..? అత్యంత కీలకమైన ఈ ఎన్నికల ప్రక్రియ ఎలా సాగనుంది? అనే అంశాలపై సర్వత్రా ఆసక్తి నెలకొంది.

ఎన్నికల ప్రక్రియ సాగేదిలా :  రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 66 ప్రకారం, ఉపరాష్ట్రపతి ఎన్నిక పార్లమెంటు ఉభయ సభల సభ్యులతో కూడిన ఎలక్టోరల్ కాలేజీ ద్వారా జరుగుతుంది. ఈ ప్రక్రియ అత్యంత పారదర్శకంగా, పకడ్బందీగా ఉంటుంది.

ఎలక్టోరల్ కాలేజీ కూర్పు:
రాజ్యసభ: ఎన్నికైన సభ్యులు 233, నామినేటెడ్ సభ్యులు 12.
లోక్‌సభ: ఎన్నికైన సభ్యులు 543.

ప్రస్తుతం రాజ్యసభలో 5, లోక్‌సభలో 1 సీటు ఖాళీగా ఉన్నాయి. దీంతో మొత్తం 782 మంది ఎంపీలు ఈ ఎన్నికలో ఓటు హక్కు వినియోగించుకోనున్నారు.

గెలుపు సమీకరణాలు:
ప్రతి ఎంపీ ఓటు విలువ ఒకటిగా పరిగణిస్తారు. గెలుపునకు అవసరమైన మ్యాజిక్ ఫిగర్ 391 ఓట్లు. ప్రస్తుత సంఖ్యాబలం ప్రకారం, అధికార ఎన్డీయే కూటమికి 422 మంది సభ్యుల మద్దతు ఉన్నట్లు తెలుస్తోంది. ఇది గెలుపునకు అవసరమైన దానికంటే ఎక్కువ.

ఓటింగ్ విధానం: ఆర్టికల్ 66(1) ప్రకారం, ఈ ఎన్నిక “దామాషా ప్రాతినిధ్య విధానం” (proportional representation) ప్రకారం, “సింగిల్ ట్రాన్స్‌ఫరబుల్ ఓటింగ్” (single transferable vote) పద్ధతిలో రహస్య బ్యాలెట్ ద్వారా జరుగుతుంది.

ఓటు వేసే విధానం – ప్రత్యేకతలు : సాధారణ ఎన్నికలకు భిన్నంగా ఉపరాష్ట్రపతి ఎన్నికల ఓటింగ్ ప్రక్రియలో కొన్ని ప్రత్యేకతలు ఉన్నాయి.

ప్రాధాన్య క్రమం: ఓటర్లు (ఎంపీలు) బ్యాలెట్ పత్రంలో అభ్యర్థుల పేర్ల పక్కన తమ ప్రాధాన్యతను అంకెల రూపంలో (1, 2, 3…) రాయాలి. అక్షరాలలో రాయకూడదు.
తప్పనిసరి మొదటి ప్రాధాన్యత: ఓటు చెల్లుబాటు కావాలంటే, కనీసం ఒక అభ్యర్థికి మొదటి ప్రాధాన్యత (1) కేటాయించడం తప్పనిసరి. మిగతా ప్రాధాన్యతలు ఓటరు ఇష్టానుసారం ఇవ్వవచ్చు.
ప్రత్యేక పెన్ను: ఓటు వేయడం కోసం ఎన్నికల సంఘమే ప్రత్యేకమైన పెన్నును ప్రతి ఓటరుకు అందిస్తుంది. పోలింగ్ కేంద్రంలోని అధికారి బ్యాలెట్ పత్రంతో పాటు ఈ పెన్నును ఇస్తారు. కేవలం ఆ పెన్నుతో మాత్రమే ఓటును మార్క్ చేయాలి. పొరపాటున వేరే పెన్ను వాడితే, ఆ ఓటు చెల్లదు. ఈ నిబంధనల నడుమ, తదుపరి ఉపరాష్ట్రపతి పీఠాన్ని అధిరోహించేది ఎవరో తేలాలంటే సెప్టెంబర్ 9 వరకు వేచి చూడాల్సిందే.