Anxiety is making tech companies a lot of money: పిల్లలు ఎక్కడున్నారో నిజ సమయంలో ట్రాక్ చేసే ‘లైఫ్360’ యాప్ సీఈఓ, తమ కంపెనీని ‘యాంగ్జైటీ ఎకానమీ’లో భాగం అని ఇటీవల వ్యాఖ్యానించారు. ఇది సాధారణంగా అన్న మాటలా అనిపించినా, ఇందులో ఒక చేదు నిజం దాగి ఉంది. మనలోని అశాంతి, అప్రమత్తత, అపరాధ భావనలను ఆధారం చేసుకుని టెక్ కంపెనీలు ఎలా లాభాలు గడిస్తున్నాయో చెప్పడానికి ఇదొక ఉదాహరణ.
మానవ పరిణామ క్రమంలో ఆందోళన అనేది మనల్ని ప్రమాదాల నుంచి రక్షించే ఒక సహజమైన ప్రవృత్తి. గడ్డిలో ఏదైనా శబ్దం వస్తే మనల్ని అప్రమత్తం చేసి, ప్రాణాలను కాపాడేది ఒకప్పుడు ఇదే ఆందోళన. కానీ నేటి డిజిటల్ ప్రపంచంలో, ఆ సహజమైన లక్షణమే మనల్ని నిరంతరం యాప్లను రిఫ్రెష్ చేసేలా, న్యూస్ ఫీడ్లను స్క్రోల్ చేసేలా, మన పిల్లల లొకేషన్ కోసం మ్యాప్లను చెక్ చేసేలా పురిగొల్పుతోంది.
టెక్నాలజీ కంపెనీలు మనలోని ఈ బలహీనతను సొమ్ము చేసుకుంటున్నాయి. లైఫ్360, యాపిల్ ఫైండ్ మై ఫ్రెండ్స్ వంటి యాప్లు మనకు భద్రత, మనశ్శాంతిని అమ్ముతున్నట్లు నటిస్తాయి. కానీ వాస్తవానికి అవి కొత్త ఆందోళనలను సృష్టిస్తాయి. ఉదాహరణకు, మ్యాప్లో మీ పిల్లల లొకేషన్ డాట్ పది నిమిషాలు ఆగితే, వెంటనే మనలో తెలియని ఆందోళన మొదలవుతుంది. కాల్ చేయాలనో, కంగారు పడాలనో అనిపిస్తుంది. ఈ యాప్లు ఇచ్చే భరోసా నిజమే అయినా, అవి పెంచే అశాంతి కూడా అంతే నిజం.
విపణిలో మార్కెటింగ్ వ్యూహాలు కూడా ఇదే సూత్రంపై పనిచేస్తాయి. మనలో అస్పష్టంగా ఉండే ఆందోళనను అవి ఒక నిర్దిష్ట సమస్యగా మలుస్తాయి. “మీ ఇల్లు సురక్షితంగా లేదు”, “మీ పిల్లలు తగినంతగా నేర్చుకోవడం లేదు” వంటి భయాలను సృష్టించి, వాటికి పరిష్కారంగా తమ ఉత్పత్తులను మన ముందు ఉంచుతాయి.
ముఖ్యంగా తల్లిదండ్రులను లక్ష్యంగా చేసుకుని ఈ వ్యాపారం ఎక్కువగా సాగుతుంది. “నేను నా బిడ్డతో ఎల్లప్పుడూ ఉండలేకపోతున్నాను” అనే వాస్తవానికి, “ఒక మంచి తల్లి తన బిడ్డను ఎల్లప్పుడూ రక్షించాలి” అనే ఆదర్శానికి మధ్య ఉన్న వ్యత్యాసం తల్లులలో అపరాధ భావనను సృష్టిస్తుంది. ఈ అపరాధ భావనే బేబీ మానిటర్లు, ఆర్గానిక్ స్నాక్స్, ట్రాకింగ్ యాప్ల వంటి ఉత్పత్తులకు గిరాకీని పెంచుతుంది. గణాంకాల ప్రకారం, చరిత్రలో ఎన్నడూ లేనంతగా నేటి తరం పిల్లలు సురక్షితంగా ఉన్నప్పటికీ, మన భావాలు వాస్తవాలను అంగీకరించవు. వాస్తవాలకు, భావాలకు మధ్య ఉన్న ఈ అంతరాన్నే కంపెనీలు తమ లాభాల కోసం వాడుకుంటున్నాయి.
అల్గారిథమ్లు మనలోని భయాన్ని మరింత పెంచి పోషిస్తాయి. ఏ నోటిఫికేషన్లు, ఏ కథనాలు మనల్ని భావోద్వేగంగా కదిలిస్తాయో అవి పసిగట్టి, వాటినే మన ముందుకు పంపిస్తాయి. ఈ యాప్లు చెడ్డవని కాదు, కానీ భయాన్ని వ్యాపారంగా మార్చడం సాధారణమైపోతున్న తీరే ఆందోళనకరం. మన ఆందోళనను డబ్బుగా మార్చే ఆర్థిక వ్యవస్థ మనకు అవసరమా? అని ప్రశ్నించుకోవాల్సిన సమయం ఇది.


