Choutuppal industrial pollution : హైదరాబాద్‌కు కూతవేటు దూరంలో ఉన్న చౌటుప్పల్… ఒకనాటి పారిశ్రామిక ప్రగతికి చిరునామా. నేడు మరో పటాన్‌చెరుగా మారిపోతోంది. ఫార్మా, రసాయన పరిశ్రమలు వెదజల్లుతున్న విషపు పొగలతో అక్కడి పచ్చని పల్లెలు పర్యావరణ విధ్వంసానికి నిలువుటద్దంగా నిలుస్తున్నాయి. పచ్చని పొలాలు బీళ్లుగా మారుతుంటే, రైతన్నలు కన్నీళ్లతో ఊళ్లు వదిలిపోతున్నారు. ఇంతకీ ఈ పర్యావరణ విధ్వంసానికి కారణం ఎవరు..? కాలుష్య నియంత్రణ మండలి ఏం చేస్తోంది..? ఈ కథనం పూర్తిగా చదివి తెలుసుకోండి.

ఒకప్పుడు పటాన్‌చెరు పారిశ్రామిక కాలుష్యానికి కేంద్రంగా ఉండేది. అక్కడి కాలుష్యంపై కేంద్ర ప్రభుత్వం కఠిన చర్యలు తీసుకుని, కొత్త పరిశ్రమలపై నిషేధం విధించింది. ఇప్పుడు అదే దుస్థితి యాదాద్రి భువనగిరి జిల్లాలోని చౌటుప్పల్ ప్రాంతానికి దాపురించింది. చౌటుప్పల్‌, భూదాన్‌ పోచంపల్లి, చిట్యాల మండలాల్లోని దండు మల్కాపురం, కొయ్యలగూడెం, దోతిగూడెం వంటి అనేక గ్రామాల్లో పరిశ్రమల నుంచి వెలువడుతున్న రసాయన వ్యర్థాలు భూమిని, గాలిని, నీటిని కబళిస్తున్నాయి.

కాలుష్య కబంధ హస్తాల్లో గ్రామసీమలు : అడ్డగోలుగా వ్యర్థాల విడుదల: కాలుష్య నియంత్రణ మండలి (PCB) నిబంధనల ప్రకారం, ప్రమాదకర రసాయన వ్యర్థాలను శుద్ధి కేంద్రాలకు పంపాలి. కానీ, ఖర్చుకు వెనకాడి చాలా పరిశ్రమలు ఈ నిబంధనలను గాలికి వదిలేస్తున్నాయి. గుట్టుచప్పుడు కాకుండా ట్యాంకర్ల ద్వారా జాతీయ రహదారి పక్కన, నిర్జన ప్రదేశాల్లో విష రసాయనాలను పారబోస్తున్నాయి.

భూగర్భంలోకి విషం: మరింత దారుణంగా, కొన్ని పరిశ్రమలు వందల అడుగుల లోతైన బోర్లు వేసి, ప్రమాదకర వ్యర్థాలను నేరుగా భూగర్భంలోకి పంపుతున్నాయి. దీనివల్ల భూగర్భ జలాలు పూర్తిగా కలుషితమైపోతున్నాయి. కేంద్ర కాలుష్య నియంత్రణ బోర్డు నివేదిక ప్రకారం, రాష్ట్రంలో ఏటా ఉత్పత్తి అయ్యే 1.9 లక్షల మెట్రిక్ టన్నుల ప్రమాదకర వ్యర్థాలు భూమిలోనే కలిసిపోతున్నాయి.

ఘాటైన వాసనలు, అనారోగ్యాలు: దోతిగూడెం వంటి ప్రాంతాల్లో ఫార్మా పరిశ్రమల నుంచి వెలువడే ఘాటైన వాసనలతో ప్రజలు బెంబేలెత్తిపోతున్నారు. ఈ కాలుష్యం వల్ల తలనొప్పి, శ్వాసకోశ, ఊపిరితిత్తులు, చర్మ వ్యాధుల బారిన పడుతున్నారని స్థానికులు ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. “ఈ కాలుష్యం వల్ల క్యాన్సర్, మూత్రపిండాల వ్యాధులు వస్తున్నాయి. ప్రభుత్వం వెంటనే చర్యలు తీసుకోవాలి,” అని స్థానికులు కోరుతున్నారు.

రైతన్నల బతుకు ఛిద్రం : ఈ పర్యావరణ విధ్వంసం రైతుల జీవితాలను ఛిన్నాభిన్నం చేస్తోంది. కలుషిత నీటి వల్ల పంట పొలాలు బీళ్లుగా మారుతున్నాయి. వరి, మొక్కజొన్న వంటి ప్రధాన పంటలు కూడా పండటం లేదు. పశుపోషణ అసాధ్యంగా మారింది. “గత మూడేళ్లుగా పంటలు వేస్తున్నా ఒక్క గింజ కూడా చేతికి రాలేదు. భూములు అమ్ముకుని నగరం బాట పడదామనుకుంటున్నాం,” అని ఓ రైతు తన గోడు వెళ్లబోసుకున్నాడు. ఈ దుస్థితితో చాలామంది రైతులు తమ భూములను వదిలేసి, ప్రత్యామ్నాయ ఉపాధి కోసం నగరాలకు వలసపోతున్నారు.

ప్రభుత్వ స్పందన – అధికారుల చర్యలు : ఫిర్యాదులు వెల్లువెత్తడంతో, పీసీబీ, రెవెన్యూ అధికారులు ఇటీవల ఒక ప్రత్యేక కమిటీగా ఏర్పడి చౌటుప్పల్ పరిసర ప్రాంతాల్లోని 50కి పైగా బోర్ల నుంచి నీటి నమూనాలను సేకరించారు. పరీక్షల్లో అధిక శాతం నీరు తాగడానికి యోగ్యం కాదని తేలింది. నివేదికల ప్రకారం, తాగునీటిలో ఉండాల్సిన టోటల్ డిజాల్వ్డ్ సాలిడ్స్ (TDS) గరిష్ట పరిమితి 500 మిల్లీగ్రాములు. అయితే, ఈ ప్రాంతంలో అది అత్యధిక స్థాయిలో ఉన్నట్లు స్పష్టమవుతోంది.
 
ఇటీవల అటవీ, పర్యావరణ శాఖ మంత్రి కొండా సురేఖ పీసీబీ ఉన్నతాధికారులతో సమీక్ష నిర్వహించి, కాలుష్య కారక పరిశ్రమలపై కఠినంగా వ్యవహరించాలని ఆదేశించారు. భువనగిరి ఎంపీ చామల కిరణ్‌కుమార్‌రెడ్డి మాట్లాడుతూ, “ప్రజల ఆరోగ్యాన్ని కాపాడాల్సిన బాధ్యత కార్పొరేట్ సంస్థలకు ఉంది. వ్యర్థాలను శుద్ధి చేయకుండా భూగర్భ జలాలను కలుషితం చేయడం దారుణం,” అని అన్నారు.

అభివృద్ధి పేరుతో పర్యావరణాన్ని నాశనం చేయడం ఆందోళన కలిగించే అంశం. ప్రభుత్వం కఠిన చర్యలు తీసుకుని, 2016 వ్యర్థాల నిర్వహణ నిబంధనలను పక్కాగా అమలు చేస్తేనే చౌటుప్పల్ మరో పటాన్‌చెరు కాకుండా ఉంటుందని పర్యావరణవేత్తలు అభిప్రాయపడుతున్నారు.