Hyderabad heritage restoration : శిథిలావస్థకు చేరిన కోటలు.. ఆనవాళ్లు కోల్పోతున్న దర్వాజాలు.. కాలగర్భంలో కలిసిపోతున్న చారిత్రక సౌధాలు.. భాగ్యనగరం గుండెల్లో దాగి ఉన్న ఈ వారసత్వ సంపదకు మళ్లీ ప్రాణం పోసేందుకు తెలంగాణ ప్రభుత్వం నడుం బిగించింది. నగరం నలుమూలలా ఉన్న 100కు పైగా ప్రాచీన కట్టడాలను దశలవారీగా పునరుద్ధరించి, వాటికి పూర్వవైభవాన్ని తీసుకురావాలని సంకల్పించింది. అసలు ఈ బృహత్తర ప్రణాళికలో ఏయే కట్టడాలు ఉన్నాయి..? వాటిని ఎలా అభివృద్ధి చేయబోతున్నారు..?
గత వైభవానికి కొత్త అందాలు : హైదరాబాద్‌కు వందల ఏళ్ల ఘనమైన చరిత్ర ఉంది. ఆ చరిత్రకు సాక్ష్యాలుగా నిలిచిన అనేక కట్టడాలు నేడు శిథిలావస్థలో ఉన్నాయి. ఈ చారిత్రక సంపదను కాపాడుకుని, వాటిని పర్యాటక, సాంస్కృతిక కేంద్రాలుగా తీర్చిదిద్దే లక్ష్యంతో, కులీ కుతుబ్‌షాహీ పట్టణాభివృద్ధి సంస్థ (కుస్సాడ్) ఆధ్వర్యంలో ఈ పునరుద్ధరణ పనులకు శ్రీకారం చుట్టారు.
తొలి దశలో 12 కట్టడాలు : మొదటి దశలో భాగంగా, అత్యంత ప్రాధాన్యత కలిగిన 12 వారసత్వ నిర్మాణాలను ఎంపిక చేశారు.
డీపీఆర్‌కు పిలుపు: వీటిలో పురానాపూల్ దర్వాజ, గోల్కొండలోని శంషీర్ కోట, ఖజానా భవనం, అబిడ్స్‌లోని గన్‌ఫౌండ్రీ సహా ఏడు కట్టడాల పునరుద్ధరణకు సంబంధించిన సమగ్ర ప్రాజెక్ట్ నివేదిక (DPR)లు రూపొందించేందుకు కన్సల్టెన్సీల నుంచి నోటిఫికేషన్ ఆహ్వానించారు.
ప్రైవేటు భాగస్వామ్యం: మిగిలిన ఐదు కట్టడాల పునరుద్ధరణ, నిర్వహణ బాధ్యతలను ప్రైవేటు సంస్థలకు అప్పగించేందుకు కూడా పిలుపునిచ్చారు.
“భాగ్యనగరానికి గొప్ప చరిత్ర ఉంది. ఒకప్పుడు నగరంలోకి ప్రవేశించడానికి 12 దర్వాజాలు ఉంటే, ఇప్పుడు రెండింటి ఆనవాళ్లే మిగిలాయి. వాటన్నింటినీ పునరుద్ధరిస్తాం. ఈ కట్టడాలను పర్యాటక, సాంస్కృతిక కేంద్రాలుగా తీర్చిదిద్ది, స్వయం సమృద్ధి సాధించేలా చేస్తాం.”
– కుస్సాడ్ అధికారులు
3డీ చిత్రాలతో పునరుద్ధరణ : ఈ పునరుద్ధరణ పనులను అత్యంత శాస్త్రీయంగా చేపట్టనున్నారు. ఎంపిక చేసిన కట్టడాలను నిపుణులు సర్వే చేస్తారు. పాత కాలంలో ఆ కట్టడం ఎలా ఉండేదో, ప్రస్తుతం ఎలా ఉందో పోలుస్తూ, 3డీ చిత్రాలను రూపొందిస్తారు.
ఈ 3డీ చిత్రాల ఆధారంగా, కట్టడం అసలు స్వరూపం దెబ్బతినకుండా, పాత వైభవాన్ని తీసుకువచ్చేందుకు అయ్యే ఖర్చును అంచనా వేసి, ప్రభుత్వ అనుమతితో పనులు ప్రారంభిస్తారు.
తొలి దశ జాబితాలోని కొన్ని ముఖ్య కట్టడాలు..
పురానాపూల్ దర్వాజ
గోల్కొండ శంషీర్ కోట, ఖజానా భవనం
అబిడ్స్ గన్‌ఫౌండ్రీ
కార్వాన్‌లోని టోలి మసీదు
చాంద్రాయణగుట్ట చెన్నకేశవస్వామి దేవాలయం
హయత్‌నగర్‌లోని హయత్ బక్షీ బేగం మసీదు
ఈ బృహత్తర కార్యక్రమం పూర్తయితే, హైదరాబాద్ నగరం చారిత్రక పర్యాటక పటంలో మరింత ఉన్నత స్థానానికి చేరడం ఖాయం.
