Iran’s Bold Move : 400 కేజీల యురేనియం మాయం

400 kg Uranium Relocated Undetected : ఇటీవలి కాలంలో ఇరాన్ తన అణు కార్యక్రమాలతో ప్రపంచ దేశాలను తీవ్ర ఆందోళనకు గురిచేస్తోంది. ముఖ్యంగా అమెరికా, ఇజ్రాయెల్ వంటి దేశాలు ఇరాన్ అణుబాంబుల తయారీకి ప్రయత్నిస్తోందని ఆరోపిస్తున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో, ఒక కీలక పరిణామం వెలుగులోకి వచ్చింది: అమెరికా దాడులకు ముందే ఇరాన్, భారీగా శుద్ధి చేసిన యురేనియంను రహస్యంగా తరలించింది.

అమెరికా-ఇజ్రాయెల్ దాడుల ముందే ఇరాన్ వ్యూహాత్మక తరలింపు : అమెరికా ఇజ్రాయెల్ వైమానిక దాడులు జరపడానికి ముందే, ఇరాన్ ఒక వ్యూహాత్మక చర్యకు పాల్పడింది. తమ ప్రధాన అణు కేంద్రాలైన ఫోహ్దో, నతాంజ్, ఇస్ఫాహాన్లలో ఉన్న దాదాపు 400 కేజీల 60% శుద్ధి చేసిన యురేనియంను రహస్యంగా వేరే చోటికి తరలించినట్లు సమాచారం.

ఈ తరలింపు జరిగిందనే బలమైన అనుమానాలకు కారణం, జూన్ 19, 2025న మ్యాక్సార్ టెక్నాలజీస్ విడుదల చేసిన శాటిలైట్ చిత్రాలు. ఈ చిత్రాలలో ఫోర్డో సైట్ ప్రవేశ ద్వారం వద్ద 16 ట్రక్కుల కదలికలు కనిపించాయి. ఇది యురేనియం బదిలీ జరిగిందనడానికి స్పష్టమైన సూచనగా నిలుస్తోంది. అమెరికా దాడులు చేసినా ఈ యురేనియం జాడను కనిపెట్టలేకపోవటం, ఇరాన్ ఎంత పకడ్బందీగా ఈ తరలింపును చేపట్టిందో స్పష్టం చేస్తోంది.

ఇరాన్ యురేనియంను ఎందుకు శుద్ధి చేస్తోంది : ఇరాన్ తమ హై-శుద్ధి యురేనియం వినియోగం పూర్తిగా శాంతియుత అవసరాల కోసమే అని పదేపదే చెబుతోంది. వారి వాదన ప్రకారం, ఈ శుద్ధి చేసిన యురేనియం ప్రధానంగా న్యూక్లియర్ విద్యుత్ కేంద్రాల నిర్వహణకు మరియు పెరుగుతున్న జనాభా, విస్తరిస్తున్న పరిశ్రమల కోసం శక్తి అవసరాలను తీర్చడానికి ఉపయోగపడుతుంది.

అయితే, అంతర్జాతీయ అణుశక్తి సంస్థ (IAEA) 60% శుద్ధి చేసిన యురేనియం (HEU)పై తీవ్ర ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తోంది. ఈ స్థాయి యురేనియం “బాంబ్-గ్రేడ్‌కు” చాలా దగ్గరగా ఉందని IAEA హెచ్చరించింది. ప్రస్తుతం ఇరాన్ వద్ద 408 కిలోల 60% HEU నిల్వలు ఉన్నాయని, ఇది కనీసం ఒక అణుబాంబు తయారీకి సరిపోతుందని IAEA సూచిస్తోంది. నిపుణుల అంచనాల ప్రకారం, ఇరాన్ తరలించిన 400 కేజీల శుద్ధి చేసిన యురేనియంతో సుమారు 10 అణుబాంబులు తయారు చేయవచ్చు. ఇది అణు విస్తరణకు తీవ్రమైన సవాలుగా మారింది.

వ్యూహాత్మక గమనం : ట్రక్కుల తరలింపులు, దాడికి ముందే నిర్వహించిన చర్యలు అత్యంత పకడ్బందీగా జరిగాయని స్పష్టమవుతోంది. ఇరాన్ ఈ తరలింపును దాడులకు ముందే పూర్తి చేయగలిగింది. ఈ తరలింపులో మార్గాన్ని పక్కదారి పట్టించడానికి కార్లలో సున్నితంగా తరలించడం, లేదా గృహాలు, గోదాముల వంటి రహస్య ప్రదేశాలలో సురక్షితంగా నిల్వ చేయడం వంటివి చేసి ఉండవచ్చు. 400 కేజీల 60% స్వచ్ఛత గల యురేనియం అనేది ‘బాంబ్-గ్రేడ్’ స్థాయికి అత్యంత సమీపంలో ఉంది. దీని ఫలితంగా, అణుబాంబును తయారు చేయడానికి పట్టే సమయం (breakout time) బాగా తగ్గిపోతుందనే ఆందోళన ప్రపంచ వ్యాప్తంగా పెరుగుతోంది.