Taliban Foreign Minister Amir Khan Muttaqi’s Delhi Visit: యునైటెడ్ నేషన్స్ సెక్యూరిటీ కౌన్సిల్ (UNSC) ఆంక్షల కింద ముత్తకీపై ప్రయాణ నిషేధం ఉంది. అయితే, సెప్టెంబర్ 30న జరిగిన UNSCలోని 1988 ఆంక్షల కమిటీ సమావేశంలో, ఆయన అక్టోబర్ 9 నుండి 16 వరకు ఢిల్లీ పర్యటన కోసం తాత్కాలిక ప్రయాణ మినహాయింపు (Temporary Travel Exemption) మంజూరు చేయబడింది. ఈ పర్యటన అక్టోబర్ 9 లేదా 10 తేదీల్లో ప్రారంభమయ్యే అవకాశం ఉంది మరియు ముత్తకీ విదేశాంగ మంత్రి ఎస్. జైశంకర్తో సమావేశమయ్యే అవకాశం ఉంది. ఈ మినహాయింపు మంజూరు కావడంలో పాకిస్తాన్ పాత్ర ఉన్నప్పటికీ (పాకిస్తాన్ ప్రస్తుతం UNSCలో తాత్కాలిక సభ్య దేశంగా ఉంది), ఈ పర్యటన పాక్కు వ్యూహాత్మకంగా ఇబ్బందికరంగా మారే అవకాశం ఉంది.
పాకిస్తాన్కు వ్యూహాత్మక చెక్
Strategic Checkmate to Pakistan
ముత్తకీ పర్యటన భారత దౌత్యపరమైన విజయంగా, ముఖ్యంగా ప్రాంతీయ రాజకీయాల్లో పాకిస్తాన్కు వ్యూహాత్మక ‘చెక్’గా విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు. ఇందుకు గల కారణాలు:
పాకిస్తాన్తో ఉద్రిక్తతలు: ప్రస్తుతం తాలిబన్ పాలకవర్గానికి మరియు పాకిస్తాన్ ప్రభుత్వానికి మధ్య సరిహద్దు ఉద్రిక్తతలు మరియు భద్రతా సమస్యల కారణంగా సంబంధాలు క్షీణించాయి. తాలిబన్ ప్రభుత్వం తమ విదేశాంగ విధానాన్ని పాకిస్తాన్ ప్రభావం నుంచి విముక్తి చేయడానికి ప్రయత్నిస్తోంది.
ప్రాంతీయ ప్రాధాన్యత: ఆఫ్ఘనిస్తాన్ తమ ఆర్థిక మరియు అభివృద్ధి అవసరాల కోసం చారిత్రక భాగస్వామి అయిన భారతదేశంతో సంబంధాలను బలోపేతం చేసుకోవాలని కోరుకుంటోంది. ముత్తకీ పర్యటన, తాలిబన్ దృష్టిలో భారతదేశం **”ముఖ్యమైన ప్రాంతీయ మరియు ఆర్థిక శక్తి”**గా ఉందనే అభిప్రాయాన్ని బలోపేతం చేస్తుంది.
అధికారిక గుర్తింపు లేకుండానే బంధాల బలోపేతం: భారతదేశం తాలిబన్ పాలనకు అధికారికంగా గుర్తింపు ఇవ్వనప్పటికీ, ఆఫ్ఘన్ ప్రజలకు మానవతా సహాయం అందించడం ద్వారా, సాంకేతిక బృందాన్ని కాబూల్లోని రాయబార కార్యాలయంలో ఉంచడం ద్వారా మరియు ఉన్నత-స్థాయి సమావేశాల ద్వారా తమ కార్యనిర్వాహక సంబంధాలను పటిష్టం చేస్తోంది. ముత్తకీ పర్యటన ఈ సంబంధాలను మరింత ముందుకు తీసుకువెళుతుంది.
చాబహార్ పోర్ట్ (Chabahar Port): చాబహార్ పోర్ట్ ద్వారా ఆఫ్ఘనిస్తాన్కు వాణిజ్య మార్గాన్ని అందించడానికి భారత్ ప్రయత్నిస్తోంది. ఈ పర్యటనలో వాణిజ్య సహకారాన్ని పెంచడానికి మరియు కీలకమైన చాబహార్ పోర్ట్ను ఉపయోగించడానికి సంబంధించిన అంశాలు చర్చకు వచ్చే అవకాశం ఉంది.
పర్యటన లక్ష్యాలు మరియు పూర్వాపరాలు
Visit Objectives and Precedents
ఈ పర్యటనలో ప్రధానంగా ఆఫ్ఘనిస్తాన్కు భారతదేశం యొక్క మానవతా సహాయం (ముఖ్యంగా ఆరోగ్య మరియు శరణార్థుల పునరావాస రంగాల్లో), ద్వైపాక్షిక ఆర్థిక సంబంధాలు మరియు దౌత్య కార్యాలయాల్లో తాలిబన్ ప్రతినిధులను నియమించడం వంటి అంశాలు చర్చకు రావచ్చు.
గతంలో విదేశాంగ మంత్రి ఎస్. జైశంకర్, ముత్తకీతో ఫోన్లో మాట్లాడారు, అలాగే విదేశాంగ కార్యదర్శి విక్రమ్ మిస్రీ జనవరిలో దుబాయ్లో ముత్తకీని కలిశారు. తాజాగా ఈ పర్యటన, భారత్ తన ప్రాంతీయ వ్యూహంలో ఆఫ్ఘనిస్తాన్తో ఒక స్వతంత్ర మార్గాన్ని అనుసరిస్తుందనే విషయాన్ని స్పష్టం చేస్తోంది. ఆఫ్ఘనిస్తాన్ గడ్డపై నుంచి భారతదేశానికి వ్యతిరేకంగా ఎలాంటి ఉగ్రవాద కార్యకలాపాలు జరగకూడదని న్యూఢిల్లీ పట్టుబడుతోంది, ఈ పర్యటనలో ఈ అంశం కూడా ప్రస్తావనకు వచ్చే అవకాశం ఉంది.


