Digital service for court summons: కోర్టు నుంచి సమన్లు వచ్చాయంటే, పోస్టుమ్యాన్ కోసం ఎదురుచూడటం లేదా పోలీసులు ఇంటి తలుపు తట్టడం.. ఈ దృశ్యాలకు ఇక కాలం చెల్లినట్లే. న్యాయవ్యవస్థలో విప్లవాత్మక మార్పులకు శ్రీకారం చుడుతూ, దిల్లీ ప్రభుత్వం ‘డిజిటల్ కోర్టు నోటీసుల’ విధానాన్ని ప్రారంభించింది. ఇకపై కోర్టు జారీచేసే సమన్లు, వారెంట్లు నేరుగా మీ మొబైల్ ఫోన్కే చేరనున్నాయి. అసలు ఈ కొత్త వ్యవస్థ ఎలా పనిచేస్తుంది..? దీనివల్ల సామాన్యుడికి కలిగే ప్రయోజనాలేంటి? కాగితాలతో పనిలేకుండా అంతా డిజిటల్గా సాధ్యమేనా..?
పాత పద్ధతికి స్వస్తి.. కొత్త వ్యవస్థకు స్వాగతం : ఇంతకాలం కోర్టు నోటీసులను పోస్టు ద్వారా గానీ, పోలీసు సిబ్బంది ద్వారా గానీ పంపేవారు. ఈ ప్రక్రియలో తీవ్ర జాప్యం, అధిక ఖర్చు, కొన్నిసార్లు నోటీసులు సరైన వ్యక్తికి చేరకపోవడం వంటి సమస్యలు తలెత్తేవి. ఈ ఇబ్బందులకు చరమగీతం పాడుతూ, దిల్లీ ప్రభుత్వం బీఎన్ఎస్ఎస్ (భారతీయ నాగరిక్ సురక్షా సంహిత) నియమాలు 2025ను నోటిఫై చేసింది. ఇందులో భాగంగా ఇకపై కోర్టు నోటీసులను ఈ-మెయిల్, వాట్సాప్ వంటి ఎలక్ట్రానిక్ మాధ్యమాల ద్వారా పంపనున్నారు. దిల్లీ లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్ వినయ్ సక్సేనా ఆమోదంతో ఈ విధానం ఇప్పటికే అమల్లోకి వచ్చింది.
సమయం ఆదా.. పారదర్శకతకు భరోసా : ఈ నూతన డిజిటల్ విధానం వల్ల అనేక ప్రయోజనాలున్నాయి.
తక్షణ డెలివరీ: నోటీసులను క్షణాల్లో, నేరుగా సంబంధిత వ్యక్తికే పంపవచ్చు. దీనివల్ల కాలయాపన పూర్తిగా తొలగిపోతుంది.
ఖర్చు ఆదా: పోస్టల్ ఛార్జీలు, సిబ్బంది ప్రయాణ ఖర్చులు వంటివి మిగిలి ప్రభుత్వ వనరులు ఆదా అవుతాయి.
స్పష్టమైన రికార్డు: నోటీసు డెలివరీ అయిందా, లేదా అనేదానికి డిజిటల్ రికార్డు పక్కాగా ఉంటుంది. దీని కోసం ఒక సురక్షిత ఫ్రేమ్వర్క్ను కూడా సిద్ధం చేస్తున్నారు.
పౌరులకు సౌలభ్యం: ఒక వ్యక్తిని సాక్షిగా కోర్టుకు హాజరుకావాలని సమన్లు పంపితే, ఆ నోటీసు నేరుగా అతని వాట్సాప్కు వెళ్తుంది. దీనివల్ల సరైన సమయంలో, సరైన సమాచారం అందుతుంది. పొరపాట్లకు ఆస్కారం ఉండదు.
‘డిజిటల్ ఇండియా’ దిశగా మరో ముందడుగు : న్యాయవ్యవస్థలో సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని చొప్పించడం ‘డిజిటల్ ఇండియా’ మిషన్లో ఒక ముఖ్యమైన భాగం. ఇప్పటికే కోర్టుల్లో ఇ-ఫైలింగ్, కేసుల విచారణకు వీడియో కాన్ఫరెన్సింగ్ వంటివి అమలవుతున్నాయి. ఇప్పుడు ఈ-సమన్లు, ఈ-వారెంట్ల రాకతో న్యాయవ్యవస్థ డిజిటల్ గొలుసు మరింత బలపడింది. 2015లో ప్రారంభమైన ఈ మిషన్, ప్రభుత్వ సేవలను ప్రజల ముంగిటకు చేర్చడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తోంది. ఈ కొత్త విధానం కోర్టుల పనిభారాన్ని తగ్గించడమే కాకుండా, న్యాయ ప్రక్రియలో పారదర్శకతను పెంచి, ప్రజలకు మరింత విశ్వసనీయమైన, వేగవంతమైన సేవలను అందిస్తుంది.


