India’s $77 Billion Hydro Plan: చైనా అప్‌స్ట్రీమ్‌లో (ఎగువన) ఆనకట్టలను నిర్మిస్తున్న నేపథ్యంలో, భారతదేశం బ్రహ్మపుత్ర నదిపై రూ.6.4 లక్షల కోట్లు ($77 బిలియన్లు) విలువైన భారీ విద్యుత్ ప్రసార ప్రణాళికను సిద్ధం చేసింది. 2047 నాటికి పెరుగుతున్న విద్యుత్ డిమాండ్‌ను తీర్చడానికి బ్రహ్మపుత్ర బేసిన్ నుండి 76 గిగావాట్లకు పైగా జలవిద్యుత్ సామర్థ్యాన్ని తరలించడమే ఈ ప్రణాళిక లక్ష్యం అని కేంద్ర విద్యుత్ అథారిటీ (CEA) సోమవారం విడుదల చేసిన నివేదికలో తెలిపింది.
టిబెట్‌లో ఉద్భవించి, భారతదేశం, బంగ్లాదేశ్ గుండా ప్రవహించే బ్రహ్మపుత్ర నది భారతీయ పరిధిలో, ముఖ్యంగా చైనా సరిహద్దులోని అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లో, గణనీయమైన జలవిద్యుత్ సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంది.
ALSO READ: Racing Sensation: సరికొత్త చరిత్ర లిఖించిన శ్రేయ: భారత్ తొలి మహిళా ఫార్ములా 4 రేసర్‌గా దూకుడు
ఈ ప్రణాళిక ఈశాన్య రాష్ట్రాలలోని 12 ఉప-బేసిన్లలో 208 పెద్ద జలవిద్యుత్ ప్రాజెక్టులను కవర్ చేస్తుంది. ఇందులో 64.9 GW సంభావ్య సామర్థ్యం, అదనంగా 11.1 GW పంప్డ్-స్టోరేజ్ ప్లాంట్లు ఉన్నాయి. బ్రహ్మపుత్ర బేసిన్ భారతదేశంలోని ఉపయోగించని జలవిద్యుత్ సామర్థ్యంలో 80 శాతానికి పైగా కలిగి ఉంది. అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లోనే 52.2 GW సామర్థ్యం ఉంది.
అయితే, ఈ నది సరిహద్దు మీదుగా ప్రవహించడం, చైనాకు దగ్గరగా ఉండటం వలన జల నిర్వహణ, మౌలిక సదుపాయాల ప్రణాళిక భారతదేశానికి ఆందోళన కలిగిస్తున్నాయి. ఎందుకంటే, బ్రహ్మపుత్ర నది ఎగువ భాగంలో (యర్లంగ్ జాంగ్బో) చైనా నిర్మించే ఆనకట్టలు భారతదేశ వైపు వేసవి కాలంలో ప్రవాహాన్ని 85 శాతం వరకు తగ్గించే అవకాశం ఉందని భారత్ భయపడుతోంది.
ALSO READ: Bihar Elections: ఎన్నికల వేళ.. పట్నా వీధుల్లో నేతల హడావుడి! ఖద్దరు దుస్తులకు ఫుల్ గిరాకీ!
రెండు దశల్లో ప్రణాళిక:
సీఈఏ ప్రణాళిక ప్రకారం, మొదటి దశ (2035 వరకు)కు ₹1.91 లక్షల కోట్లు, రెండో దశకు ₹4.52 లక్షల కోట్లు ఖర్చవుతాయి. NHPC, NEEPCO, SJVN వంటి కేంద్ర ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలకు కేటాయించిన ప్రాజెక్టులు కూడా ఈ ప్రణాళికలో ఉన్నాయి. శిలాజ ఇంధనాలపై ఆధారపడటాన్ని తగ్గించుకోవాలనే లక్ష్యంతో, భారత్ 2030 నాటికి 500 GW శిలాజేతర విద్యుత్ ఉత్పత్తి సామర్థ్యాన్ని, 2070 నాటికి నికర-సున్నా (Net Zero) లక్ష్యాన్ని సాధించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
