Women judges in Indian High Courts : న్యాయ దేవత కళ్లకు గంతలు కట్టినా, ఆమె చేతిలోని త్రాసు సమానత్వాన్ని చాటుతుంది. ఆ సమానత్వ స్ఫూర్తిని నిజజీవితంలో ప్రతిబింబిస్తూ, న్యాయపీఠంపై మహిళలకు పెద్దపీట వేయడంలో తెలంగాణ హైకోర్టు దేశానికే ఆదర్శంగా నిలిచింది. మహిళా న్యాయమూర్తుల నియామకంలో దేశంలోనే అగ్రస్థానంలో నిలిచి చారిత్రక ఘనతను సొంతం చేసుకుంది. అసలు ఈ ఘనత ఎలా సాధ్యమైంది..? ఇతర రాష్ట్రాల పరిస్థితి ఏంటి..? దేశ సర్వోన్నత న్యాయస్థానంలో మహిళల ప్రాతినిధ్యం ఎంత..?
న్యాయవ్యవస్థలో లింగ సమానత్వంపై దేశవ్యాప్తంగా చర్చ జరుగుతున్న వేళ, ‘సెంటర్ ఫర్ లా అండ్ పాలసీ రీసెర్చ్’ (CLPR) విడుదల చేసిన నివేదికలో కీలక వాస్తవాలు వెలుగులోకి వచ్చాయి. ఈ నివేదిక ప్రకారం, తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం సాధించిన ప్రగతి అద్వితీయమని చెప్పవచ్చు.
శిఖరాగ్రాన తెలంగాణ : నివేదిక ప్రకారం, తెలంగాణ హైకోర్టులో మహిళా న్యాయమూర్తుల ప్రాతినిధ్యం దేశంలోనే అత్యధికంగా ఉంది.
మొత్తం న్యాయమూర్తులు: 30
మహిళా న్యాయమూర్తులు: 10
మహిళల శాతం: 33.3%
ఈ గణాంకాలతో తెలంగాణ దేశంలోని అన్ని హైకోర్టులను వెనక్కి నెట్టి మొదటి స్థానంలో నిలిచింది. న్యాయవ్యవస్థలో మహిళలకు సమాన అవకాశాలు కల్పించడంలో రాష్ట్రం చూపుతున్న నిబద్ధతకు ఇది నిదర్శనం.
తర్వాతి స్థానాల్లో : ఈ జాబితాలో తెలంగాణ తర్వాత సిక్కిం హైకోర్టు రెండో స్థానంలో ఉంది. అక్కడ ఉన్న ముగ్గురు న్యాయమూర్తులలో ఒకరు మహిళా న్యాయమూర్తి (33.3%) ఉన్నారు. అయితే, న్యాయమూర్తుల సంఖ్య తక్కువగా ఉండటంతో, 30 మంది సభ్యులున్న తెలంగాణ హైకోర్టు సాధించిన ఘనత మరింత ప్రాధాన్యత సంతరించుకుంది.
తెలుగు రాష్ట్రాల్లో తేడా.. 9వ స్థానంలో ఏపీ : ఈ జాబితాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ హైకోర్టు 9వ స్థానంలో నిలిచింది.
మొత్తం న్యాయమూర్తులు (ఏపీ): 30
మహిళా న్యాయమూర్తులు (ఏపీ): 5
ఈ గణాంకాలు చూస్తే, పొరుగు రాష్ట్రంతో పోలిస్తే తెలంగాణ న్యాయవ్యవస్థలో మహిళల భాగస్వామ్యం రెట్టింపు స్థాయిలో ఉండటం విశేషం.
సర్వోన్నత న్యాయస్థానంలోనే తక్కువ : దేశంలోని హైకోర్టుల పరిస్థితి ఇలా ఉంటే, సాక్షాత్తూ దేశ సర్వోన్నత న్యాయస్థానం (సుప్రీంకోర్టు)లోనే మహిళా న్యాయమూర్తుల సంఖ్య ఆశాజనకంగా లేకపోవడం గమనార్హం. సుప్రీంకోర్టులో ప్రస్తుతం ఉన్న 33 మంది న్యాయమూర్తులలో కేవలం ఇద్దరు మాత్రమే మహిళలు ఉన్నారు. ఈ నేపథ్యంలో, తెలంగాణ హైకోర్టు సాధించిన ప్రగతి దేశవ్యాప్తంగా చర్చకు దారితీస్తోంది.


