Recognizing early heart attack signs : ఇటీవలి కాలంలో గుండెపోటుతో ఆకస్మిక మరణాలు పెరుగుతున్న తీరు ఆందోళన కలిగిస్తోంది. యువతలోనూ ఈ ముప్పు అధికమవుతుండటం కలవరపెడుతోంది. అయితే, గుండెకు సంబంధించిన ఆకస్మిక మరణాలు ఉన్నట్టుండి రావడం అరుదని, హృదయ రక్తనాళాల్లో పూడికలు ప్రమాద దశకు చేరుకుంటున్నప్పుడు అత్యధిక సందర్భాల్లో 4-7 రోజుల ముందు నుంచే శరీరం సంకేతాలనిస్తుందని హైదరాబాద్‌కు చెందిన సీనియర్ ఇంటర్వెన్షనల్ కార్డియాలజిస్ట్ డాక్టర్ ప్రమోద్ కుమార్ కుచ్చులకంటి స్పష్టం చేస్తున్నారు. వాటిని మనం గుర్తిస్తామా, లేదా అనేదే ముఖ్యమని ఆయన తెలిపారు. మరి, ఆ కీలక సంకేతాలేమిటి? వాటిని ఎలా గుర్తించాలి? గుండెపోటును నివారించడానికి ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి? రండి, వివరంగా తెలుసుకుందాం!

గుండెపోటు అతి ముఖ్య లక్షణం: ఛాతీలో పట్టేసినట్లు ఉండటం : డాక్టర్ ప్రమోద్ కుమార్ వివరించిన ప్రకారం, గుండెపోటు అతి ముఖ్యమైన లక్షణం ఛాతీ పట్టేసినట్లుగా ఉండటం. చాలామంది దీన్ని నొప్పిగా భావిస్తుంటారు.

ఎలా ఉంటుంది : గొంతులో ఏదో నొక్కేసినట్లు, గుండెపై అదిమేస్తున్నట్లుగా ఉందని, బరువుగా అనిపిస్తోందని పేషెంట్లు చెబుతుంటారని ప్రమోద్​ వివరించారు.

గ్యాస్ట్రిక్ సమస్యగా పొరపాటు: ఛాతీ మధ్య ఎముక వెనుక భాగంలో మంటలాగా అనిపిస్తే ఎక్కువ మంది గ్యాస్ట్రిక్ సమస్యగా భావిస్తారని డాక్టర్​ ప్రమోద్​ కుమార్ అన్నారు.

కీలక సూచన: నడిచినప్పుడు, మెట్లెక్కినప్పుడు, బరువులు ఎత్తినప్పుడు, ఏదైనా పనిచేస్తున్నప్పుడు ఆయాసంగా అనిపిస్తే దాంతోపాటు ఛాతీలో పట్టేసినట్లుగా ఉంటే అది గుండెపోటు అతి ముఖ్యమైన లక్షణమని, హృదయ రక్తనాళాల్లో పూడికలు ఏర్పడ్డాయనీ భావించాలని ఆయన సూచించారు. కొన్నిసార్లు ఎసిడిటీ, ఇతర కారణాలతోనూ ఈ లక్షణాలు కనిపించవచ్చని ప్రమోద్​ అన్నారు.

నివారణ మార్గం: “గుండె విషయంలో వీలైనంత అప్రమత్తంగా ఉండాలి. శరీరమిచ్చే సంకేతాలను తీవ్రమైన అంశంగానే పరిగణించాలి. గుండెపోటుగా అనుమానించి సాధ్యమైనంత త్వరగా వైద్యుడిని సంప్రదించాలి” అని ఆయన సూచించారు.

డాక్టర్​ ప్రమోద్​ అధ్యయనం: మధుమేహం, హైబీపీ – గుండె ముప్పు : డాక్టర్ ప్రమోద్​ 2000 నుంచి 2024 వరకూ 24 ఏళ్ల కాలంలో తాను యాంజియోప్లాస్టీ చేసిన 3,070 మంది పేషెంట్లపై అధ్యయనం చేశారు. ఈ అధ్యయన పత్రం ఇటీవల ‘వరల్డ్‌ జర్నల్‌ ఆఫ్‌ కార్డియోవ్యాస్క్యులర్‌ డిసీజెస్‌’ వైద్య పత్రికలో ప్రచురితమైంది. ఆయన అధ్యయనంలో తేలిన అంశాలు.

ప్రమాద కారకాలు: మధుమేహం, హైబీపీ రెండూ ఉన్నవారిలో గుండె రక్తనాళాల జబ్బుల ముప్పు అధికమని ఆయన గుర్తించారు. యాంజియోప్లాస్టీ చేయించుకున్న వారిలో ప్రతి ముగ్గురిలో ఇద్దరికి అధిక రక్తపోటు (హైపర్ టెన్షన్), సగం మందికిపైగా షుగర్ ఉందని కనుగొన్నారు.

చికిత్సా పద్ధతులు: రెండు దశాబ్దాల ‘పర్క్యూటేనియస్‌ ట్రాన్స్‌లూమినల్ కరోనరీ యాంజియోప్లాస్టీ (పీటీసీఏ)’ విధానాల్లో ‘మందుపూత స్టెంట్ (డ్రగ్‌ ఎల్యూటింగ్‌ స్టెంట్-డీఈఎస్)’తో మెరుగైన ఫలితాలు వస్తున్నట్లుగా గుర్తించారు.

యాంజియోప్లాస్టీ – ఎంత త్వరగా చేస్తే అంత మేలు : ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ(డబ్ల్యూహెచ్‌వో) నివేదిక ప్రకారం భారత్‌లో ఏటా సంభవిస్తున్న మొత్తం మరణాల్లో అత్యధికంగా 27% గుండెపోటు వల్లనే జరుగుతున్నాయి. 2021లో దేశంలో గుండె రక్తనాళాల సంబంధిత జబ్బులతో 28.73 లక్షల మరణాలు సంభవించాయి. భారత్‌లో ప్రతి లక్ష మందిలో 905 మంది గుండెపోటు బాధితులున్నట్లుగా గణాంకాలు చెబుతున్నాయి.

ముందస్తు చికిత్స కీలకం: అప్పటివరకు మామూలుగానే ఉండి ఉన్నట్టుండి ఒక్కసారిగా హార్ట్​ అటాక్​తో చనిపోయే ఘటనలు అరుదే అని డాక్టర్​ ప్రమోద్​ చెబుతున్నారు. గుండె రక్తనాళాల్లో పూడికలు ఏర్పడినప్పుడు అందిస్తున్న చికిత్సల్లో అత్యంత ప్రధానమైనది యాంజియోప్లాస్టీ.

ఆలస్యం చేయవద్దు: గుండెపోటు వచ్చిన రోగికి ఎంత త్వరగా యాంజియోప్లాస్టీ చేస్తే అంత బాగా గుండె ఆరోగ్యం మెరుగయ్యేందుకు అవకాశం ఉంటుంది. ఆలస్యం చేసిన కొద్దీ పేషెంట్ గుండె కండరం బలహీనపడుతుంది.

యాంజియోప్లాస్టీ చికిత్స పొందినవారి స్థితి: డాక్టర్ ప్రమోద్ అధ్యయనంలో యాంజియోప్లాస్టీ చేయించుకున్న వారిలో ఈ క్రింది విధంగా విభజన కనిపించింది: హార్ట్​ అటాక్ వచ్చిన తొలి గంట నుంచి ఆరు గంటల్లోపు స్టెంట్ వేయించుకున్నవారు: 9.2% మంది గుండెపోటు వచ్చిన 24 గంటలు దాటిన తర్వాత చికిత్స కోసం వచ్చిన పేషెంట్లు: 22.8% మంది గుండెపోటు రాకపోయినా ఆ లక్షణాలు కనిపించి చికిత్స పొందినవారు: 41.1% మంది నడక, వ్యాయామం లాంటివి ఎక్కువగా చేస్తున్నప్పుడు మాత్రమే లక్షణాలు కనిపించి ముందస్తుగా యాంజియోప్లాస్టీ చేయించుకున్నవారు 26.9% మంది.

దీర్ఘకాల ఆరోగ్యం కోసం పాటించాల్సిన జాగ్రత్తలు: డాక్టర్ ప్రమోద్ వివరించిన ప్రకారం, గుండె ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకోవడానికి ఈ జాగ్రత్తలు తప్పనిసరి:
నియంత్రణ: హైబీపీ, షుగర్, కొలెస్ట్రాల్‌ను అదుపులో ఉంచుకోవాలి.
వ్యాయామం: వాకింగ్, యోగా, ఇతర వ్యాయామాలు తప్పకుండా చేయాలి.
ఆహారం: ఆరోగ్యకరమైన ఆహార నియమాలను పాటించాలి.
వైద్య పరీక్షలు: క్రమం తప్పకుండా మెడికల్ చెకప్​లను చేయించుకోవాలి. ముఖ్యంగా కొలెస్ట్రాల్, ఈసీజీ, 2డీ ఎకో, టీఎంటీ లాంటి పరీక్షలు చేయించుకోవాలి.

బెలూన్ యాంజియోప్లాస్టీ, డ్రగ్ కోటెడ్ బెలూన్: ఈ చికిత్సా విధానాల్లో 1.08% మంది చికిత్స పొందగా, బెలూన్‌ యాంజియోప్లాస్టీ మాత్రమే చేసినవారిలో 12%, డ్రగ్‌ కోటెడ్‌/ఎల్యూటింగ్‌ బెలూన్‌లో 9% సమస్యలు పునరావృతమవుతున్నట్లుగా నిపుణులు గుర్తించారు.

యువతలోనూ గుండెపోటు ముప్పు – కారణాలు: ఇటీవల 30 ఏళ్లలోపు యువతలోనూ గుండెపోటు ముప్పు కనిపిస్తోంది. వీరిలో అధికశాతం మంది కార్పొరేట్‌ సంస్థల్లో పనిచేస్తున్నవారే కావడం గమనార్హం.

జీవనశైలి: తీరికలేని జీవితం, ఎక్కువ సమయం ఏసీ రూములకే పరిమితమవడం, శారీరక శ్రమ తగ్గిపోవడం.
ఆహారపు అలవాట్లు: ఆహారపు అలవాట్లు గతి తప్పడం, అధిక కొవ్వు పదార్థాలు తీసుకోవడం.
ఇతర కారణాలు: ఒత్తిడి, ధూమపానం, నిద్రలేమి తదితరాలు యువత గుండెపోటు బారిన పడడానికి ప్రధాన కారణాలుగా వైద్యులు గుర్తించారు.

మహిళల్లో గుండెపోటు: గతంలో మహిళల్లో మెనోపాజ్‌ దశలో హృద్రోగ కేసులు ఎక్కువగా ఉండేవి. కానీ, ఇటీవల మెనోపాజ్‌ ముందు దశలో 40-45 ఏళ్ల వయసులోనూ స్త్రీలు గుండెపోటు బారిన పడుతున్నారు. గుండె ఆరోగ్యం పట్ల అప్రమత్తంగా ఉండటం, శరీరం ఇచ్చే సంకేతాలను గుర్తించడం, సకాలంలో వైద్యుడిని సంప్రదించడం ద్వారా ప్రాణాలను కాపాడుకోవచ్చు. ఆరోగ్యకరమైన జీవనశైలిని అలవర్చుకోవడం ద్వారా గుండెపోటు ముప్పును గణనీయంగా తగ్గించుకోవచ్చు.